
कृषी व्यवसाय
तुम्ही बी.एस्सी. करत आहात आणि तुम्हाला व्यवसाय करायचा आहे, ही खूप चांगली गोष्ट आहे. तुम्ही एक शेतकर्याचे मुलगा आहात, त्यामुळे तुम्हाला शेती आणि ग्रामीण भागाची चांगली माहिती आहे. या माहितीचा उपयोग तुम्ही तुमचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी करू शकता.
तुम्ही खालील गोष्टी करू शकता:
-
व्यवसाय निवडा:
- तुम्हाला कोणत्या प्रकारचा व्यवसाय करायला आवडेल याचा विचार करा.
- तुमच्या आवडीनुसार आणि ज्ञानानुसार व्यवसाय निवडा.
- तुम्ही शेती संबंधित व्यवसाय निवडू शकता, जसे की रोपवाटिका, शेतमाल प्रक्रिया उद्योग, किंवा जैविक खत निर्मिती.
- तुम्ही तुमच्या गावात किंवा शहरात आवश्यक असणाऱ्या वस्तू आणि सेवांचा व्यवसाय सुरू करू शकता.
-
व्यवसाय योजना तयार करा:
- व्यवसाय योजना (Business plan) तयार करणे खूप महत्त्वाचे आहे.
- व्यवसाय योजनेत व्यवसायाचा उद्देश, स्वरूप, बाजारपेठ, आर्थिक नियोजन आणि व्यवस्थापन कसे असेल याची माहिती लिहा.
-
बाजारपेठ संशोधन करा:
- तुम्ही निवडलेल्या व्यवसायासाठी बाजारपेठ आहे की नाही हे तपासा.
- तुमच्या उत्पादनांची किंवा सेवांची मागणी कुठे आहे, हे शोधा.
- तुमच्या प्रतिस्पर्धकांबद्दल माहिती मिळवा.
-
आर्थिक नियोजन करा:
- व्यवसाय सुरू करण्यासाठी किती खर्च येईल याचा अंदाज घ्या.
- तुम्ही स्वतः पैसे गुंतवणार आहात की कर्ज घेणार आहात हे ठरवा.
- शासनाच्या विविध योजनांमधून कर्ज उपलब्ध होऊ शकते, त्यांची माहिती घ्या.
-
प्रशिक्षण घ्या:
- व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी आवश्यक प्रशिक्षण घेणे फायद्याचे असते.
- तुम्ही कृषी विज्ञान केंद्र (KVK) किंवा इतर संस्थेत जाऊन प्रशिक्षण घेऊ शकता.
-
व्यवसाय सुरू करा:
- सर्व तयारी झाल्यावर तुमचा व्यवसाय सुरू करा.
- सुरुवातीला लहान स्तरावर व्यवसाय सुरू करा आणि हळूहळू तो वाढवा.
-
विपणन (Marketing) करा:
- तुमच्या उत्पादनांची किंवा सेवांची जाहिरात करा.
- सोशल मीडिया आणि इतर माध्यमांचा वापर करून तुम्ही तुमच्या व्यवसायाची माहिती लोकांपर्यंत पोहोचवू शकता.
तुम्ही खालील व्यवसाय पर्याय निवडू शकता:
-
कृषी पर्यटन (Agri-tourism):
- शेत farms विकसित करा आणि शहरातून लोकांना आकर्षित करा. यामुळे तुम्हाला अतिरिक्त उत्पन्न मिळेल.
-
सेंद्रिय शेती (Organic farming):
- सेंद्रिय शेती उत्पादने सध्या खूप लोकप्रिय आहेत.
- तुम्ही सेंद्रिय शेती करून चांगले उत्पन्न मिळवू शकता.
-
शेती निविष्ठा केंद्र (Agri-input center):
- तुम्ही खते, बी-बियाणे आणि कीटकनाशके यांचे दुकान सुरू करू शकता.
-
कुक्कुटपालन किंवा दुग्ध व्यवसाय (Poultry or dairy business):
- तुम्ही कुक्कुटपालन किंवा दुग्ध व्यवसाय सुरू करू शकता.
- या व्यवसायांना सरकारकडून subsidy सुद्धा मिळते.
ॲप्स (Apps):
- Groww ॲप (Groww App): https://groww.in/
- अग्री App (https://agriapp.in/): AgriApp
टीप: कोणताही व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी त्या व्यवसायाबद्दल संपूर्ण माहिती घेणे आवश्यक आहे.
- तुमचा व्यवसाय नेमका काय असेल? (उदा. ताजी भाजीपाला, फळे, पालेभाज्या)
- तुमचे ग्राहक कोण असतील? (उदा. शहरातील नागरिक, विशिष्ट परिसर)
- तुम्ही भाज्या कोठून आणणार? (शेतकरी, घाऊक बाजार)
- तुमच्या भाज्यांची गुणवत्ता काय असेल?
- तुम्ही भाज्या कशा पोहोचवणार? (स्वतः,Delivery boy)
- भांडवल (Capital): व्यवसाय सुरू करण्यासाठी लागणारे भांडवल ठरवा.
- लायसन्स (License): आवश्यक परवाने आणि नोंदणी करा. FSSAI certificate घ्या.
- साठवणूक (Storage): भाज्या साठवण्यासाठी योग्य जागा (गोदाम) हवी.
- पॅकेजिंग (Packaging): भाज्यांसाठी चांगली पॅकेजिंगची व्यवस्था करा.
- वितरण (Delivery): वेळेवर भाज्या पोहोचवण्यासाठीDelivery system तयार करा.
- जाहिरात (Advertisement): सोशल मीडियावर जाहिरात करा.
- सवलत (Discount): सुरुवातीला ग्राहकांना सवलत द्या.
- लोकल जाहिरात (Local Advertisement): स्थानिक वृत्तपत्रे किंवा पॅम्प्लेट वाटून जाहिरात करा.
- ग्राहक सेवा (Customer Service): ग्राहकांना चांगली सेवा द्या.
- Feedback: ग्राहकांकडून feedback घ्या आणि सुधारणा करा.
- गुणवत्ता (Quality): भाज्यांची गुणवत्ता चांगली ठेवा.
- ताजगी (Freshness): भाज्या ताज्या ठेवा.
1.व्यवसाय योजना (Business Plan):
2. नारळ खरेदी:
3. जागा निवड:
4. आवश्यक उपकरणे:
5. स्वच्छता आणि आरोग्य:
6. मार्केटिंग:
7. परवाने आणि नोंदणी:
8. इतर महत्वाचे मुद्दे:
नोंद: कोणताही व्यवसाय सुरू करण्यापूर्वी, त्या संबंधित शासकीय नियम आणि अटी तपासा.
आडत व्यवसाय म्हणजे एक असा व्यवसाय आहे ज्यामध्ये एक मध्यस्थ (आडत्या) विक्रेता आणि खरेदीदार यांच्यामध्ये वस्तू किंवा मालाची खरेदी-विक्री घडवून आणतो.
- आडत्या: आडत्या हा विक्रेता आणि खरेदीदार यांच्यातील दुवा असतो. तो वस्तूची गुणवत्ता, वजन आणि किंमत याबद्दल वाटाघाटी करतो.
- आडत: आडत म्हणजे आडत्याने दि servicesलेल्या सेवांसाठी आकारले जाणारे शुल्क. हे शुल्क सामान्यत: वस्तूच्या विक्री किंमतीच्या काही टक्के असते.
- उदाहरण: शेतकरी त्यांची उत्पादने (उदाहरणार्थ, धान्य, भाजीपाला, फळे) आडत्यांकडे आणतात. आडत्या मग ते उत्पादन बाजारात विकतो आणि त्यातून मिळालेल्या रकमेतून त्याचे कमिशन (आडत) कापून घेतो आणि बाकीची रक्कम शेतकऱ्याला देतो.
हा व्यवसाय कृषी उत्पादने, मसाले, धान्ये, तेलबिया, गूळ, कापूस, इत्यादींसारख्या वस्तूंच्या खरेदी-विक्रीमध्ये मोठ्या प्रमाणावर चालतो.