धरणे
0
Answer link
जगातील सर्वात मोठे धरण चीनमधील 'थ्री gorges धरण' (Three Gorges Dam) आहे. हे धरण यांग्त्झी नदीवर (Yangtze River) बांधले आहे.
भारतातील सर्वात मोठे धरण गुजरात राज्यातील सरदार सरोवर धरण (Sardar Sarovar Dam) आहे. हे धरण नर्मदा नदीवर (Narmada River) बांधले आहे.
महाराष्ट्रातील सर्वात मोठे धरण कोयना धरण (Koyna Dam) आहे. हे धरण कोयना नदीवर (Koyna River) बांधले आहे.
4
Answer link
भारतातील सर्वात उंच आणि सर्वात मोठे टिहरी धरण आहे. हे धरण उत्तराखंड या राज्यात आहे.
हे धरण आशियातील दुसऱ्या क्रमांकावर तर जगातील आठव्या क्रमांकाचा धरणाचा विक्रमही टिहरीच्या नावावर आहे. या धरणाची उंची (२६०.५) मीटर आहे.
तर त्याची लांबी (५७५) मीटर आहे.
महत्वाचे म्हणजे या धरणातून २४०० मेगावॅट इतकी वीज निर्मिती होते.
0
Answer link
जगातील सर्वाधिक लांबीचे धरण जिंबाई बांध (坝) चीनमध्ये आहे.
या धरणाची लांबी १०,६४० मीटर (34,900 फूट) आहे.
हे धरण पर्ल नदीच्या उपनदीवर (Pearl River tributary) बांधलेले आहे.
0
Answer link
भंडारदरा धरण 'विल्सन डॅम' (Wilson Dam) या नावाने ओळखले जाते.
हे धरण अहमदनगर जिल्ह्यात आहे.
0
Answer link
भागीरथी नदीवरील टिहरी धरण हे भारतातील सर्वात मोठे, सर्वात उंच आणि उत्तराखंड येथे असलेले जगातील आठवे सर्वात मोठे धरण आहे.
0
Answer link
नदीवर धरण बांधण्याचे मुख्य प्रकार आणि ते कसे असतात याची माहिती खालीलप्रमाणे आहे:
1. काँक्रीटचे धरण (Concrete Dam):
- हे धरण काँक्रीट आणि सिमेंट वापरून बांधले जाते.
- हे खूप मजबूत आणि टिकाऊ असते.
- या धरणाचे बांधकाम करण्यासाठी योग्य भूभाग लागतो.
- उदाहरण: भाक्रा नांगल धरण (https://en.wikipedia.org/wiki/Bhakra_Nangal_Dam).
2. मातीचे धरण (Earthen Dam):
- हे धरण माती, मुरूम आणि दगडांनी बनवलेले असते.
- हे कमी खर्चात तयार होते.
- परंतु ते काँक्रीटच्या धरणापेक्षा कमी टिकाऊ असते.
- उदाहरण: कोयना धरण (https://mr.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%95%E0%A5%8B%E0%A4%AF%E0%A4%A8%E0%A4%BE_%E0%A4%A7%E0%A4%B0%E0%A4%A3).
3. रॉक-फिल धरण (Rock-fill Dam):
- हे धरण मोठे दगड आणि खडकांनी बनलेले असते.
- यामध्ये पाणी झिरपण्याची शक्यता कमी करण्यासाठी impervious material चा थर दिलेला असतो.
- हे धरण भूकंपासाठी अधिक सुरक्षित मानले जाते.
- उदाहरण: टिहरी धरण (https://en.wikipedia.org/wiki/Tehri_Dam).
4. गुरुत्व धरण (Gravity Dam):
- हे धरण त्याच्या वजनामुळे पाण्याला अडवते.
- हे काँक्रीट किंवा दगडी बांधकाम वापरून तयार केले जाते.
- याला मजबूत पाया आणि जास्त जागेची आवश्यकता असते.
5. आर्च धरण (Arch Dam):
- हे धरण कमानीच्या आकारात बांधलेले असते.
- कमान असल्याने पाण्याचा दाब बाजूच्या कड्यांवर विभागला जातो.
- हे धरण अरुंद दऱ्यांमध्ये बांधण्यासाठी उपयुक्त आहे.
- उदाहरण: इडुक्की धरण (https://en.wikipedia.org/wiki/Idukki_dam).
प्रत्येक धरणाचा प्रकार तेथील भौगोलिक परिस्थिती, पाण्याची उपलब्धता आणि खर्चावर अवलंबून असतो.