भूभाग

खंड हे प्रथम श्रेणीचे भूरूप होय.

पृथ्वीच्या पृष्ठावरील सर्वात मोठे भूभाग म्हणजे खंड. हे भूभाग विस्तीर्ण असून अनेक लहान-मोठ्या भूभागांनी बनलेले असतात. खंड हे पर्वतरांगा, पठारे, मैदाने, नद्या आणि तलाव यांसारख्या विविध भूरूपांनी बनलेले असतात.

खंडांची काही उदाहरणे:

• आशिया
• युरोप
• आफ्रिका
• उत्तर अमेरिका
• दक्षिण अमेरिका
• ऑस्ट्रेलिया
• अंटार्क्टिका

भूरुपांची श्रेणी त्यांच्या आकारानुसार आणि निर्मिती प्रक्रियेनुसार ठरवली जाते. खंड हे सर्वात मोठे भूभाग असल्यामुळे ते प्रथम श्रेणीचे भूरूप मानले जातात.

मैदानाचे विविध प्रकार:

मैदानांचे महत्त्व:

राजस्थानला मैदानी प्रदेशात 'रोही' म्हणतात.

रोही हा शब्द राजस्थानच्या काही भागांमध्ये वापरला जातो. विशेषतः हा शब्द बनास आणि लुनी नद्यांच्या दरम्यानच्या मैदानी प्रदेशासाठी वापरला जातो.

इतर माहिती:

• राजस्थानच्या पश्चिम भागात थारचे वाळवंट आहे.
• राज्याच्या पूर्वेकडील भागात सुपीक मैदानी प्रदेश आहे.

सममूल्य रेषा (Indifference curves) एकमेकींपासून दूर असल्यामुळे घटकातील बदल खालीलप्रमाणे असतो:

• उच्च स्तरावरील समाधान: सममूल्य रेषा उजवीकडे सरकल्यास, उपभोक्त्याला अधिक समाधान मिळते. दोन सममूल्य रेषांमध्ये, जी रेषा उजवीकडे असते, ती अधिक समाधानाची पातळी दर्शवते.
• घटकांची निवड: जेव्हा एखादी व्यक्ती एका सममूल्य रेषेवरून दुसऱ्या रेषेवर जाते, तेव्हा ती वस्तू आणि सेवांच्या संयोजनात बदल करते.
• उपभोक्त्याची प्राधान्ये: सममूल्य रेषांच्या साहाय्याने, एखादा उपभोक्ता दोन वस्तूंमध्ये निवड करताना कोणत्या वस्तूला जास्त प्राधान्य देतो हे दिसून येते.