
पुरातत्व
लोथल येथील वस्तुसंग्रहालय हे पुरातत्वीय वस्तुसंग्रहालय (Archaeological Museum) आहे.
पुरातत्वीय वस्तुसंग्रहालय: या संग्रहालयात लोथलच्या उत्खननात सापडलेल्या वस्तू आणि अवशेष जतन केलेले आहेत. हे अवशेष सुमारे ४५०० वर्षांपूर्वीच्या सिंधू संस्कृतीच्या (Indus Valley Civilization) समृद्ध इतिहासाची साक्ष देतात.
या संग्रहालयात खालील गोष्टी पाहायला मिळतात:
- सिंधू लिपीतील मोहोर (seals)
- मातीची भांडी
- खेळणी
- वजन मापे
- ornaments (ornaments)
- इतर कलाकुसरीच्या वस्तू
हे संग्रहालय लोथलच्या प्राचीन शहराच्या इतिहासावर प्रकाश टाकते.
भारतात रोमन बनावटीच्या वस्तू अनेक ठिकाणी सापडल्या आहेत. त्यापैकी काही महत्त्वाची ठिकाणे खालीलप्रमाणे:
- अरीकामेडू (Arikamedu): हे तामिळनाडू राज्यातील एक महत्त्वाचे ठिकाण आहे. येथे रोमन वस्तीचे अवशेष आणि रोमन बनावटीच्या अनेक वस्तू सापडल्या आहेत.
- मुझिरिस (Muziris): हे केरळमधील एक प्राचीन बंदर होते. रोमन साम्राज्याशी याचा थेट व्यापार होता. येथे रोमन नाणी आणि इतर वस्तू मोठ्या प्रमाणात मिळाल्या आहेत.
- कोंडापूर (Kondapur): हे तेलंगणामधील एक ठिकाण आहे. येथे रोमन नाणी आणि काही कलात्मक वस्तू सापडल्या आहेत.
- ब्रह्मपुरी (Brahmagiri): हे कर्नाटक राज्यातील एक ऐतिहासिक स्थळ आहे. येथे रोमन संस्कृतीशी संबंधित काही अवशेष मिळाले आहेत.
या ठिकाणांव्यतिरिक्त, भारतातील इतर काही भागांमध्ये सुद्धा रोमन वस्तू आणि अवशेष वेळोवेळी सापडलेले आहेत.
अधिक माहितीसाठी, आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:
- हवामान बदल: संशोधनानुसार, हडप्पा संस्कृतीच्या काळात हवामानात मोठे बदल झाले. नद्या सुकल्या आणि जमिनी नापीक झाल्या, ज्यामुळे लोकांना स्थलांतर करणे भाग पडले.
- व्यापार आणि संपर्क: हडप्पा संस्कृतीचे लोक इतर प्रदेशांशी व्यापार करत होते. त्यामुळे त्यांचे इतर संस्कृतींशी संपर्क आले आणि काही लोक तिथे स्थायिक झाले असावे.
- नवीन शहरे: हडप्पा संस्कृतीच्या ऱ्हासानंतर, अनेक नवीन शहरे उदयास आली. हे दर्शवते की लोक एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी गेले आणि नवीन वस्त्या वसवल्या.
या कारणांमुळे, हडप्पा संस्कृतीच्या लोकांनी स्थलांतर केले असावे, असा अंदाज लावला जातो.