कुक्कुटपालन

इन्क्युबेटरमध्ये अंडी टाकल्यानंतर कॅंडलिंग (Candling) प्रक्रिया खालील दिवसांमध्ये करतात:

• पहिला कॅंडलिंग: साधारणपणे 7 व्या दिवशी
• दुसरा कॅंडलिंग: 14 व्या दिवशी
• तिसरा कॅंडलिंग: 18 व्या दिवशी

कॅंडलिंग का करतात?

• पहिला कॅंडलिंग केल्याने अंड्यात वाढ होते की नाही हे समजते.
• दुसऱ्या कॅंडलिंगमध्ये मृत भ्रूण (Dead embryo) असलेले अंडे ओळखता येतात.
• तिसऱ्या कॅंडलिंगमध्ये अंड्यातील वाढ व्यवस्थित आहे की नाही हे तपासले जाते.

कॅंडलिंग प्रक्रियेमध्ये, अंड्याच्या आत प्रकाश टाकून त्यातील वाढ पाहिली जाते. यामुळे खराब अंडी Incubator मधून काढता येतात आणि Incubator स्वच्छ राहण्यास मदत होते.

अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

• ॲग्रोवन लेख

कोंबडी ला अंडे उबवण्याची गरज असते कारण अंडी उबवल्याशिवाय पिल्लू बाहेर येत नाही. कोंबडीचे अंडे उबवण्यासाठी 21 दिवस लागतात. या काळात, कोंबडी पिल्लूसाठी आवश्यक असलेल्या उष्णता आणि आर्द्रतेचे संतुलन राखते.

कोंबडीचे अंडे उबवल्याशिवाय पिल्लू बाहेर येत नाही कारण अंडीमध्ये पिल्लूला वाढण्यासाठी आणि विकसित होण्यासाठी आवश्यक असलेल्या सर्व पोषक तत्त्वे असतात. अंडे उबवल्याने ही पोषक तत्त्वे पिल्लूला उपलब्ध होतात आणि ते वाढण्यास आणि विकसित होण्यास मदत करतात.

कोंबडीचे अंडे उबवण्याची प्रक्रिया ही एक नैसर्गिक प्रक्रिया आहे. कोंबडी स्वतःहून अंडी उबवण्यास सक्षम आहेत. तथापि, मानवी देखरेखीखाली अंडी उबवल्याने पिल्लूंची वाढ आणि विकास अधिक चांगला होतो.

कोंबडीचे अंडे उबवण्यासाठी आवश्यक असलेल्या उष्णता आणि आर्द्रतेचे संतुलन राखण्यासाठी कोंबडीचे पंख आणि शरीराचे तापमान वापरते. कोंबडी अंडीवर बसते आणि त्यांचे शरीर उष्णता निर्माण करते. कोंबडीचे पंख देखील अंडीला आर्द्र ठेवण्यास मदत करतात.

कोंबडीचे अंडे उबवण्याची प्रक्रिया ही एक महत्त्वाची प्रक्रिया आहे कारण ती पिल्लूच्या वाढ आणि विकासासाठी आवश्यक आहे.

उत्तर: होय, पोल्ट्री (कुक्कुटपालन) व्यवसायासाठी सरकार विविध योजनांमार्फत सबसिडी (अनुदान) देते. ही सबसिडी राज्य सरकार आणि केंद्र सरकार दोघांच्या योजनांमधून मिळू शकते.

पोल्ट्री उद्योग:

पोल्ट्री उद्योग म्हणजे मांस आणि अंडी उत्पादनासाठी कोंबड्या, बदके, टर्की आणि इतर पक्ष्यांचे संगोपन करणे होय. हा एक महत्त्वाचा कृषी व्यवसाय आहे, जो जगभरात अन्नसुरक्षा आणि ग्रामीण अर्थव्यवस्थेत योगदान देतो.

पोल्ट्री उद्योगाचे मुख्य घटक:

• पक्ष्यांची निवड: मांस उत्पादनासाठी ब्रॉयलर आणि अंडी उत्पादनासाठी लेयर कोंबड्या पाळल्या जातात.
• व्यवस्थापन: पक्ष्यांसाठी योग्य वातावरण, खाद्य, पाणी आणि आरोग्य व्यवस्थापन आवश्यक आहे.
• उत्पादन: मांस आणि अंडी यांचे उत्पादन आणि त्यांची गुणवत्ता जपणे महत्त्वाचे आहे.
• मार्केटिंग: उत्पादनांची विक्री आणि वितरण योग्य प्रकारे करणे आवश्यक आहे.

भारतातील पोल्ट्री उद्योग:

भारत जगातील सर्वात मोठ्या अंडी उत्पादक देशांपैकी एक आहे. कुक्कुटपालन व्यवसाय ग्रामीण भागातील लोकांसाठी उपजीविकेचे एक महत्त्वाचे साधन आहे.

अधिक माहितीसाठी: आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

• पशुसंवर्धन आणि दुग्धव्यवसाय विभाग, भारत सरकार

मस्त कडकनाथ कोंबडी

कडकनाथमध्ये औषधी गुण आहेत, असा प्रचार प्रसार केला जातो. परंतु, त्यात औषधी गुण का आहेत यावर विचार करणे गरजेचे आहे. जंगलाच्या ठिकाणी ही कोंबडी मिळत असल्याने तेथे ती विविध प्रकारचे औषधी वनस्पती, झाडांवरील फूल खाते आणि तेथील माती अजूनही रसायनमुक्त असल्याने मातीतील वेगवेगळे कीटक ही कोंबडी खाते.

 : आजच्या घडीला सर्वच लोक मांस खातात असे म्हटले तर वावगे ठरणार नाही. कुणाला कोंबडी खायला आवडते तर कुणाला मटण, कुणाला मच्छी तर कुणाला दुसर काही. रविवार हा मांसाहार करण्याच्या दिवस अशी शैकिनांची समज झाली आहे. सद्या कोरोना विषाणूने हाहाकार माजवला आहे. आपली रोगप्रतिकार शक्ती वाढवण्यासठी कोंबडी आणि अंड्याची मागणी चांगलीच वाढली आहे. चला तर जाणून घेऊया ‘कडकनाथ कोंबडी’बद्दल... साधारण कोंबडी आणि कडकनाथ कोंबडीत काय फरक आहे, तिचे फायदे काय याची माहिती खास आपल्यासाठी...

कडकनाथ हा कोंबडी मधला एक प्रकार किंवा जात आहे. कडकनाथ कोंबडीचा रंग पूर्णपणे काळा असतो. रक्त आणि मांस पण काळेच असतात. त्यामुळे या कोंबडीचे आकर्षण लोकांमध्ये वाढत चालले आहे. सर्वसाधारणपणे कोंबड्यांच्या डोक्यावरील तुरे हे लाल असतात. शिवाय पिसांचा रंगही वेगवेगळ्या प्रकारचा असतो. परंतु, कडकनाथ कोंबड्यांमध्ये मात्र तुरे हे काळेच असतात, हे विशेष...अधिक वाचा - रोगप्रतिकार शक्ती वाढविण्यासाठी औषधे विकत घेऊ नका; आहारतज्ज्ञ डॉ. जयश्री पेंढारकर यांचा सल्लाकडकनाथमध्ये औषधी गुण आहेत, असा प्रचार प्रसार केला जातो. परंतु, त्यात औषधी गुण का आहेत यावर विचार करणे गरजेचे आहे. जंगलाच्या ठिकाणी ही कोंबडी मिळत असल्याने तेथे ती विविध प्रकारचे औषधी वनस्पती, झाडांवरील फूल खाते आणि तेथील माती अजूनही रसायनमुक्त असल्याने मातीतील वेगवेगळे कीटक ही कोंबडी खाते. हे सगळ खाल्ल्याने तिच्यात औषधी गुण येतात.कोंबडीची जोऱ्यात जाहिरात

साधारण कोंबडीच्या तुलनेत कडकनाथ कोंबड्या आरोग्यपूरक असतात. त्यांचे मांसही रुचकर असते. त्यांची अंडीही पौष्टिक असतात. परंतु, काही लोक त्या कोंबडीला आणून बंदिस्त जागेत ठेवत आहेत. त्यांना खायला फॅक्टरीमधील अन्न देत आहेत. औषधी गुणांच्या नावाखाली विकून लोकांची फसवणूक करीत आहेत. अनेक वर्षांपासून सगळीकडे या कोंबडीची जोऱ्यात जाहिरात सुरू आहे. मध्यप्रदेशातच नव्हे तर भारतात सगळीकडे या कोंबडीची सध्या धूम आहे.