चरित्र

महात्मा ज्योतिराव गोविंदराव फुले, ज्यांना महात्मा फुले म्हणून ओळखले जाते, ते 19 व्या शतकातील एक भारतीय समाजसुधारक, विचारवंत आणि लेखक होते.

जन्म: 11 एप्रिल 1827, कटगुण, महाराष्ट्र

मृत्यू: 28 नोव्हेंबर 1890, पुणे, महाराष्ट्र

कार्ये:

• सत्यशोधक समाजाची स्थापना: त्यांनी 24 सप्टेंबर 1873 रोजी सत्यशोधक समाजाची स्थापना केली. समाजाचा उद्देश समाजातील जातीय भेदभावाला विरोध करणे आणिEquality, social justice सामाजिक न्याय स्थापित करणे हा होता.
• शिक्षणाचे महत्त्व: महात्मा फुलेंनी शिक्षणाचे महत्त्व जाणले आणि त्यांनी समाजातील वंचित आणि शोषित घटकांसाठी शिक्षण सुरू केले. त्यांनी 1848 मध्ये भारतातील पहिली मुलींची शाळा सुरू केली.
• विधवा विवाह: त्यांनी विधवा विवाहांना प्रोत्साहन दिले आणि विधवांच्या हक्कांसाठी संघर्ष केला.
• जातिभेद आणि अस्पृश्यता निवारण: त्यांनी जातिभेद आणि अस्पृश्यता या सामाजिक समस्यांवर आवाज उठवला आणि त्याविरुद्ध लढा दिला.
• कृषी सुधारणा: त्यांनी शेतकऱ्यांच्या हक्कांसाठी संघर्ष केला आणि कृषी सुधारणांची मागणी केली.

साहित्यिक कार्य:

• गुलामगिरी
• शेतकऱ्यांचा आसूड
• ब्राह्मणांचे कसब
• सार्वजनिक सत्यधर्म

महात्मा फुले यांचे समाजसुधारणेतील योगदान महत्त्वपूर्ण आहे. त्यांनी समाजातील अंधश्रद्धा, जातीय भेदभावाला विरोध केला आणि सर्वांना समान संधी मिळावी यासाठी प्रयत्न केले.

अधिक माहितीसाठी:

• विकिपीडिया: महात्मा ज्योतिराव फुले
• महाराष्ट्र टाईम्स: महात्मा फुले पुण्यतिथी: জাতির জনকের জীবন ও কর্ম

महात्मा ज्योतिबा फुले (जन्म: ११ एप्रिल १८२७, कटगुण - मृत्यू: २८ नोव्हेंबर १८९०, पुणे) हे भारतीय समाजसुधारक, लेखक, विचारवंत आणि शिक्षणतज्ज्ञ होते. त्यांनी समाजातील विषमता, जातीय भेद आणि अंधश्रद्धा दूर करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.

जन्म आणि बालपण:

• ज्योतिबांचा जन्म ११ एप्रिल १८२७ रोजी महाराष्ट्रातील कटगुण या गावी झाला.
• त्यांचे वडील गोविंदराव फुले हे भाजीपाला आणि फुले विकण्याचा व्यवसाय करत होते.
• ज्योतिबांचे मूळ नाव ज्योतिराव गोविंदराव फुले होते.

शिक्षण:

• ज्योतिबांनीInitial शिक्षण घरीच घेतले.
• १८41 मध्ये, त्यांनी स्कॉटिश मिशनरी शाळेत प्रवेश घेतला आणि तेथे त्यांनी इंग्रजी शिक्षण पूर्ण केले.

सामाजिक कार्य:

• स्त्री शिक्षण: त्यांनी १८४८ मध्ये पुण्यामध्ये भारतातील पहिली मुलींची शाळा सुरू केली.
• विधवा विवाह: विधवांच्या विवाहांना प्रोत्साहन दिले आणि त्यासाठी प्रयत्न केले.
• जातिभेद निर्मूलन: त्यांनी जातीय भेदभावाला विरोध केला आणि समाजातील समानता वाढवण्यासाठी कार्य केले.
• सत्यशोधक समाज: १८७३ मध्ये त्यांनी सत्यशोधक समाजाची स्थापना केली, ज्याने धार्मिक आणि सामाजिक सुधारणांसाठी कार्य केले.

लेखन:

• ’गुलामगिरी’ (१८७३)
• ’शेतकऱ्यांचा आसूड’ (१८८३)
• ’सार्वजनिक सत्यधर्म’ (१८८९)

मृत्यू:

• महात्मा फुले यांचे २८ नोव्हेंबर १८९० रोजी पुणे येथे निधन झाले.

संदर्भ:

• MPSC website
• Cultural Maharashtra

नारबाची आत्मकथा ही ना. सी. फडके यांनी लिहिलेली एक प्रसिद्ध मराठी साहित्यकृती आहे. या पुस्तकात नारबा नावाच्या एका सामान्य माणसाच्या जीवनातील घटना, अनुभव आणि विचार यांचे वर्णन आहे.

नारबाच्या आत्मचरित्रातील काही मुख्य मुद्दे:

• नारबा हा एक खेडेगावातील माणूस आहे, जो शहरात नोकरीच्या शोधात येतो.
• शहरातील जीवनशैली आणि गावरान जीवनशैली यांतील फरक त्याला जाणवतो.
• नारबा अनेक अडचणींचा सामना करतो, पण तो कधीही हार मानत नाही.
• त्याच्या आयुष्यात त्याला अनेक चांगले मित्र मिळतात, जे त्याला मदत करतात.
• नारबा आपल्या साध्या स्वभावामुळे आणि प्रामाणिकपणामुळे लोकांच्या मनात स्थान निर्माण करतो.

नारबाची आत्मकथा वाचकाला विचार करायला लावते. जीवनात साधेपणाने कसे जगावे आणिValues जपावेत, हे यातून शिकायला मिळते.

तुम्ही हे पुस्तक वाचू शकता:

• बुकगंगा वेबसाईट

शिवाजी महाराजांवर पहिला ग्रंथ एका युरोपियन व्यक्तीने लिहिला, त्यांचे नाव हेन्री ऑक्झेंडन (Henry Oxenden) असे होते. त्यांनी १६७४ मध्ये 'इस्ट इंडिया कंपनी'साठी काम करताना शिवाजी महाराजांच्या राज्याभिषेकाचे वर्णन केले. हा ग्रंथ 'अ ट्रू अकाउंट ऑफ द सोलेमन इन्स्टॉलेशन ऑफ शिवाजी महाराज' (A True Account of the Solemn Installation of Shivaji Maharaj) या नावाने प्रसिद्ध आहे.

या ग्रंथात हेन्री ऑक्झेंडन यांनी शिवाजी महाराजांच्या राज्याभिषेकाची माहिती, त्या वेळची राजकीय परिस्थिती आणि शिवाजी महाराजांचे व्यक्तिमत्त्व याबद्दलचे त्यांचे विचार व्यक्त केले आहेत.

अधिक माहितीसाठी आपण खालील लिंकवर क्लिक करू शकता:

• [https://books.google.co.in/books?id=vwEIP73xHLgC&redir_esc=y](https://books.google.co.in/books?id=vwEIP73xHLgC&redir_esc=y)

छत्रपती शिवाजी महाराजांवर पहिले ग्रंथ कोणी लिहिले याबद्दल निश्चित माहिती उपलब्ध नाही, परंतु काही महत्त्वाचे ग्रंथ आणि लेखकांची माहिती खालीलप्रमाणे आहे:

• सभासद बखर: कृष्णाजी अनंत सभासद यांनी लिहिलेली 'सभासद बखर' हे छत्रपती शिवाजी महाराजांवरील महत्त्वाचे चरित्र आहे. ते महाराजांच्या दरबारातील एक सदस्य होते आणि त्यांनी महाराजांच्या जीवनातील अनेक घटनांचे वर्णन केले आहे.
• शिवाजीप्रताप वर्णन: कवींद्र परमानंद यांनी संस्कृतमध्ये 'शिवराज्याभिषेक कल्पतरु' नावाचे काव्य लिहिले, ज्यात शिवाजी महाराजांच्या राज्याभिषेकाचे वर्णन आहे.
• जेधे शकावली: ही शकावली historical documents मध्ये गणली जाते.

या ग्रंथांमध्ये छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या जीवनातील आणि कार्यांविषयी माहिती उपलब्ध आहे.

अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

• महाराष्ट्र राज्याच्या अभिलेखागार विभागाचे संकेतस्थळ: https://archives.maharashtra.gov.in/

जैतुनबी (जन्म: इ.स. १९४०; - मृत्यू: २३ ऑक्टोबर, इ.स. २०१०) या एक मराठी मुस्लिम कीर्तनकार होत्या. त्या महाराष्ट्र आणि कर्नाटक राज्यांत कीर्तन करत असत.

जीवन:

• जैतुनबी यांचा जन्म एका गरीब मुस्लिम कुटुंबात झाला. त्यांचे वडीलbricklaying चे काम करत होते.
• त्यांनी शिक्षण फक्त दुसरी इयत्तेपर्यंतच घेतले.
• त्यांचे लग्न लहान वयात झाले.
• त्यांना Cataract चा त्रास होता.
• त्यांनी कीर्तनाच्या माध्यमातून मानवता, धार्मिक सलोखा आणि प्रेमळ संदेश लोकांपर्यंत पोहोचवला.

कीर्तन:

• जैतुनबी यांनी अनेक वर्षे कीर्तन केले.
• त्यांच्या कीर्तनात त्या हिंदू-मुस्लिम एकतेचा संदेश देत असत.
• त्यांच्या कीर्तनांना सर्व धर्मीय लोक मोठ्या संख्येने उपस्थित राहत असत.

पुरस्कार:

• त्यांना अनेक सामाजिक आणि धार्मिक संस्थांनी पुरस्कार देऊन गौरव केला होता.

संदर्भ:

• लोकमत वृत्तपत्र - महिला कीर्तनकार जैतुनबी यांचे निधन
• सकाळ वृत्तपत्र - महिला कीर्तनकार जैतुनबी यांचे निधन

भाऊसाहेब खिलारे हे पुण्यातील एक प्रसिद्ध पहिलवान (कुस्तीपटू) आहेत. त्यांनी अनेक कुस्ती स्पर्धांमध्ये भाग घेतला आहे आणि अनेक जिंकल्या आहेत. ते महाराष्ट्र केसरी स्पर्धेतील एक महत्त्वाचे नाव आहे. त्यांनी अनेक वर्ष कुस्ती खेळात आपल्या नावाचा दबदबा निर्माण केला.