Topic icon

वनस्पतीशास्त्र

0
दिवसा आणि रात्री ऑक्सिजन देणारी पिंपळ, वड आणि तुळस यांच्या व्यतिरिक्त इतर झाडे खालीलप्रमाणे: * अर्जुन: हे झाड अनेक औषधी गुणधर्मांनी परिपूर्ण आहे आणि भरपूर ऑक्सिजन देते. * नीम (कडुनिंब): हे एक औषधी झाड आहे आणि हवा शुद्ध ठेवण्यास मदत करते. * जास्वंद: जास्वंद केवळ शोभेचेच नाही तर ते रात्रंदिवस ऑक्सिजन देखील उत्सर्जित करते. * चाफा: चाफ्याचे झाड दिसायला सुंदर असते आणि ते रात्रभर ऑक्सिजन उत्सर्जित करते. याव्यतिरिक्त, ॲलोवेरा (कोरफड), चंदन आणि रातराणी (Cestrum nocturnum) ही झाडे देखील रात्री ऑक्सिजन देतात. हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की, प्रकाश संश्लेषण (photosynthesis) ही एक अशी प्रक्रिया आहे जी वनस्पतींना कार्बन डायऑक्साइड आणि पाणी वापरून ऑक्सिजन आणि ऊर्जा तयार करण्यास मदत करते. प्रकाश संश्लेषण फक्त दिवसा होते, कारण त्यासाठी सूर्यप्रकाशाची आवश्यकता असते. तथापि, काही वनस्पतींमध्ये विशेष অভিযोजन (special adaptations) असतात, ज्यामुळे ते रात्री देखील ऑक्सिजन उत्सर्जित करू शकतात.
उत्तर लिहिले · 2/6/2025
कर्म · 1420
1
"बांडगुळ" हा शब्द मराठीत सामान्यतः वेलवर्गीय झाडं यांसाठी वापरला जातो. ही झाडं जमिनीवर न पसरता इतर झाडांवर, भिंतींवर किंवा दिलेल्या आधारावर वाढतात. बांडगुळं सौंदर्यवर्धनासाठी तसेच औषधी, फुलझाडं, फळझाडं म्हणून वापरली जातात.

बांडगुळाच्या प्रमुख जाती (प्रकार):

बांडगुळं अनेक प्रकारची असतात, त्यांची विभागणी खालीलप्रमाणे करता येते:

1. फुलझाडं असलेली बांडगुळं:

माधवी आकर्षक रंगीत फुलं

बोगनवेल  – काटेरी वेल, विविध रंगांतील फुलं

जुई, मोगरा, कांचन – सुगंधी फुलं देणारे बांडगुळ


2. फळझाडं असलेली बांडगुळं:

द्राक्षवेल 

लिंबोळी/बिंब 
कारली , दुधी, दोडका, वालवड – भाजीपाला देणाऱ्या वेलींमध्ये गणना


3. औषधी बांडगुळं:

गिलोय रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवणारी

अडुळसा 

पाथरफोडी, शतावरी – आयुर्वेदात वापरले जाणारे


4. सजावटीसाठी वापरण्यात येणारी बांडगुळं:

मनी प्लांट

इंग्लिश आयव्ही 

हॉर्नडेट ट्रम्पेट वाईन, क्लेमॅटिस, पासफ्लॉवर – विदेशी वेलींमध्ये गणना


विशेष लक्षात घ्या:

बांडगुळं वेगाने वाढतात.

त्यांना आधार द्यावा लागतो (जाळी, तार, खांब).

बरीचशी बांडगुळं हवामानानुसार वेगळी असतात (उष्णकटिबंधीय, समशीतोष्ण).




उत्तर लिहिले · 16/4/2025
कर्म · 53710
0
मला माफ करा, मला तुमचा प्रश्न समजला नाही. कृपया तुमचा प्रश्न अधिक स्पष्ट करा.
उत्तर लिहिले · 6/3/2025
कर्म · 1420
0

जगदीश चंद्र बोस यांनी सर्वप्रथम सिद्ध केले की वृक्षवेलींना प्राण्यांप्रमाणे भावना असतात. त्यांनी 'क्रेस्कोग्राफ' नावाचे एक उपकरण बनवले, ज्यामुळे वनस्पतींच्या सूक्ष्म हालचाली मोजता येतात. या उपकरणाने त्यांनी दाखवले की वनस्पतींना उत्तेजनांना प्रतिसाद देता येतो, म्हणजेच त्यांना आनंद आणि वेदना जाणवतात.

उत्तर लिहिले · 28/2/2025
कर्म · 1420
0
नक्कीच, तुमच्या परिसरातील 10 झाडांच्या बदलांविषयी अहवाल खालीलप्रमाणे आहे.
1. आंबा (Mango)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: फेब्रुवारी ते एप्रिलमध्ये फुले येतात आणि मे ते जूनमध्ये फळे येतात.
 * पानगळ: हिवाळ्यात पानगळ होते.
 * कीटक: फळमाशी, खोडकिडा.
 * पक्षी: कोकीळ, कावळा, पोपट.
2. जांभूळ (Java Plum)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: मार्च ते एप्रिलमध्ये फुले येतात आणि जून ते जुलैमध्ये फळे येतात.
 * पानगळ: हिवाळ्यात पानगळ होते.
 * कीटक: फळमाशी, ढेकूण.
 * पक्षी: बुलबुल, मैना, चिमणी.
3. वड (Banyan Tree)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: वर्षभर फुले आणि फळे येतात.
 * पानगळ: वर्षभर थोडी थोडी पानगळ होते.
 * कीटक: पिठ्या ढेकूण, मावा.
 * पक्षी: कावळा, कबूतर, घुबड.
4. पिंपळ (Peepal Tree)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: वर्षभर फुले आणि फळे येतात.
 * पानगळ: वर्षभर थोडी थोडी पानगळ होते.
 * कीटक: पिठ्या ढेकूण, मावा.
 * पक्षी: कावळा, कबूतर, घुबड.
5. गुलमोहोर (Gulmohar)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: एप्रिल ते जूनमध्ये फुले येतात आणि त्यानंतर शेंगा येतात.
 * पानगळ: हिवाळ्यात पानगळ होते.
 * कीटक: फुलकिडे, मावा.
 * पक्षी: मध खाणारे पक्षी, फुलपाखरे.
6. लिंब (Neem)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: फेब्रुवारी ते मेमध्ये फुले येतात आणि जून ते ऑगस्टमध्ये फळे येतात.
 * पानगळ: हिवाळ्यात पानगळ होते.
 * कीटक: खवले कीटक, मावा.
 * पक्षी: चिमणी, कावळा, मैना.
7. नारळ (Coconut Tree)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: वर्षभर फुले आणि फळे येतात.
 * पानगळ: जुनी पाने गळून पडतात.
 * कीटक: खोडकिडा, लाल कोळी.
 * पक्षी: कावळा, कबूतर, समुद्र पक्षी.
8. साग (Teak)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: जुलै ते ऑगस्टमध्ये फुले येतात आणि नोव्हेंबर ते डिसेंबरमध्ये फळे येतात.
 * पानगळ: पानझडीच्या काळात पानगळ होते.
 * कीटक: पाने खाणारे कीटक, खोडकिडा.
 * पक्षी: लाकूडतोड्या, बुलबुल.
9. करंज (Indian Beech)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: मे ते जूनमध्ये फुले येतात आणि नोव्हेंबर ते डिसेंबरमध्ये फळे येतात.
 * पानगळ: पानझडीच्या काळात पानगळ होते.
 * कीटक: पाने खाणारे कीटक, मावा.
 * पक्षी: चिमणी, कावळा, मैना.
10. बांबू (Bamboo)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: काही विशिष्ट वर्षांमध्येच फुले आणि फळे येतात.
 * पानगळ: वर्षभर थोडी थोडी पानगळ होते.
 * कीटक: बांबू किडा, मावा.
 * पक्षी: विविध प्रकारचे लहान पक्षी.
11. चिंच (Tamarind)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: फेब्रुवारी ते मेमध्ये फुले येतात आणि नोव्हेंबर ते फेब्रुवारीमध्ये फळे येतात.
 * पानगळ: पानझडीच्या काळात पानगळ होते.
 * कीटक: पाने खाणारे कीटक, मावा.
 * पक्षी: चिमणी, कावळा, मैना.
12. आंबाडी (Ambadi)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: जुलै ते ऑक्टोबरमध्ये फुले येतात आणि फळे येतात.
 * पानगळ: पानझडीच्या काळात पानगळ होते.
 * कीटक: पाने खाणारे कीटक, मावा.
 * पक्षी: चिमणी, कावळा, मैना.
13. फणस (Jackfruit)
 * फुले आणि फळे येण्याचा काळ: डिसेंबर ते फेब्रुवारीमध्ये फुले येतात आणि मे ते ऑगस्टमध्ये फळे येतात.
 * पानगळ: पानझडीच्या काळात पानगळ होते.
 * कीटक: पाने खाणारे कीटक, मावा.
 * पक्षी: चिमणी, कावळा, मैना.
टीप: झाडांच्या बदलांवर हवामानाचा परिणाम होत असतो. त्यामुळे, या माहितीमध्ये थोडाफार बदल होऊ शकतो.

उत्तर लिहिले · 25/2/2025
कर्म · 6600
0
sicher, मी तुमच्या परिसरातील विविध फुलांच्या प्रजातींचा सामाजिक आणि धार्मिक दृष्टिकोनातून अभ्यास करण्यासाठी प्रश्नावली तयार करू शकेन. खाली एक नमुना प्रश्नावली दिली आहे:

फुलांच्या प्रजातींचा सामाजिक आणि धार्मिक दृष्टिकोनातून अभ्यास करण्यासाठी प्रश्नावली

नाव: _________________________

पत्ता: _________________________

संपर्क क्रमांक: _________________________

ईमेल: _________________________

सामाजिक दृष्टिकोन

  1. तुम्ही तुमच्या परिसरात कोणती फुले पाहिली आहेत? त्यांची नावे सांगा.
  2. या फुलांचा सामाजिक कार्यक्रमांमध्ये कसा वापर केला जातो?
    • उदा. विवाह, उत्सव, समारंभांमध्ये
  3. तुम्ही ही फुले कोठे पाहता?
    • उदा. उद्याने, घरे, दुकाने
  4. फुलांच्या लागवडीमध्ये लोकांचा सहभाग कसा असतो?
  5. तुम्हाला फुलांचे सामाजिक महत्त्व काय वाटते?

धार्मिक दृष्टिकोन

  1. तुम्ही कोणत्या फुलांचा वापर धार्मिक कार्यांसाठी करता?
  2. प्रत्येक फुलाचे विशिष्ट धार्मिक महत्त्व काय आहे?
    • उदा. विशिष्ट देवतेसाठी आवडते फूल
  3. मंदिरे आणि धार्मिक स्थळांच्या सजावटीसाठी कोणत्या फुलांचा वापर केला जातो?
  4. धार्मिक विधींमध्ये फुलांचा वापर का केला जातो? त्याचे महत्त्व काय आहे?
  5. तुम्हाला फुलांचे धार्मिक महत्त्व काय वाटते?

पर्यावरण आणि संवर्धन

  1. तुम्ही तुमच्या परिसरातील दुर्मिळ होत चाललेल्या फुलांबद्दल काय विचार करता?
  2. फुलांचे संवर्धन करण्यासाठी काय उपाययोजना करता येतील?
  3. स्थानिक फुलांच्या प्रजातींचे संरक्षण करण्यासाठी तुम्ही काय करू शकता?

तुमच्या उत्तरांसाठी धन्यवाद!

ही प्रश्नावली तुम्हाला तुमच्या परिसरातील फुलांच्या सामाजिक आणि धार्मिक अभ्यासात मदत करेल.
उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 1420
0

त्रिभागी फुल (trimerous flower) हे লিলिएसी (Liliaceae) कुटुंबातील वनस्पतींमध्ये दिसतात.

उदाहरण:

  • ट्यूलिप
  • लिली

या फुलांमध्ये पाकळ्या, पुष्पकोश आणि पुंकेसर (stamens) तिनाच्या पटीत असतात.

उत्तर लिहिले · 25/3/2025
कर्म · 1420