नव कथा म्हणजे स्वातंत्र्योत्तर काळात (१९४७ नंतर) मराठी साहित्यात उदयास आलेली एक कथा प्रकार आहे. या कथेने पारंपरिक कथाशैलीला नाकारून जीवनातील वास्तवता आणि मानवी अनुभवांना अधिक महत्त्व दिले.

• वास्तवता: नवकथा वास्तवावर आधारित आहे. जीवनातील सुख-दुःख, आशा-निराशा आणि मानवी संबंधांमधील गुंतागुंत या कथांमध्ये दिसते.
• नवीन विषय: नवकथेने समाजातील नवीन विषय आणि समस्यांवर लक्ष केंद्रित केले. जातीभेद, गरिबी, लैंगिक समानता, आणि सामाजिक अन्याय यांसारख्या विषयांवर प्रकाश टाकला.
• भाषा: नवकथेची भाषा सोपी आणि सहज आहे. दैनंदिन जीवनातील बोलचालच्या भाषेचा वापर केला जातो, ज्यामुळे कथा वाचकाला अधिक जवळची वाटते.
• पात्र: नवकथेतील पात्रे सामान्य माणसे असतात. त्यांच्या भावना, विचार आणि कृतींमध्ये वाचकाला स्वतःची प्रतिमा दिसते.

• गंगाधर गाडगीळ
• पु. भा. भावे
• श्री. ज. जोशी
• रणजित देसाई
• वि. वा. शिरवाडकर

नवकथेने मराठी साहित्याला नवीन दिशा दिली. सामाजिक समस्यांवर विचार करण्यास प्रवृत्त केले आणि सामान्य माणसाच्या जीवनातील अनुभवांना महत्त्व दिले.

उदा. ‘माणूस’ (गंगाधर गाडगीळ), ‘कर्ण’ (रणजित देसाई) यांसारख्या कथा नवकथेची उत्तम उदाहरणे आहेत.