1 उत्तर
1
answers
राज्य 11 समता व न्याय काय आहे?
0
Answer link
राज्यघटनेतील समता आणि न्याय या दोन संकल्पना सामाजिक आणि आर्थिक विकासासाठी अत्यंत महत्त्वाच्या आहेत. भारतीय राज्यघटनेच्या भाग ४ मध्ये 'राज्याच्या धोरणाची निर्देशक तत्त्वे' (Directive Principles of State Policy) दिलेली आहेत, ज्यात या दोन मूल्यांवर आधारित उद्दिष्ट्ये नमूद केली आहेत.
समता (Equality):
- समान संधी: नागरिकांना विकासाच्या समान संधी उपलब्ध करून देणे, मग ते शिक्षण, नोकरी किंवा इतर क्षेत्रात असोत.
- भेदभाव नाही: जात, धर्म, लिंग, वंश, जन्मस्थान या आधारावर कोणताही भेदभाव न करणे.
- सामाजिक न्याय: दुर्बळ आणि मागासलेल्या वर्गांना विशेष संरक्षण देऊन त्यांना समाजाच्या बरोबरीने आणणे.
न्याय (Justice):
- सामाजिक न्याय: समाजातील गरीब आणि दुर्बळ घटकांना सामाजिक सुरक्षा प्रदान करणे.
- आर्थिक न्याय: संपत्तीचे समान वितरण करणे आणि आर्थिक विषमता कमी करणे.
- राजकीय न्याय: प्रत्येक नागरिकाला राजकीय प्रक्रियेत सहभागी होण्याची संधी मिळणे.
या तत्त्वांचे पालन करून राज्य एक कल्याणकारी समाज निर्माण करण्याचा प्रयत्न करते, जिथे प्रत्येक नागरिकाला समान संधी मिळतील आणि कोणावरही अन्याय होणार नाही.