संवाद प्रकार

लिखित आणि मौखिक संदेशवहनातील मुख्य फरक खालीलप्रमाणे आहेत:

1. स्वरूप (Form):

   • लिखित संदेशवहन: हे लिखित स्वरूपात असते, जसे की पत्रे, ईमेल, अहवाल, लेख.
   • मौखिक संदेशवहन: हे बोलले जाते, जसे की संभाषण, भाषण, सादरीकरण.

2. संदेश पाठवण्याचा वेग (Speed of delivery):

   • लिखित संदेशवहन: हे मौखिक संदेशवहनापेक्षा अधिक वेळ घेणारे असू शकते, कारण संदेश तयार करण्यासाठी, लिहिण्यासाठी आणि पाठवण्यासाठी वेळ लागतो.
   • मौखिक संदेशवहन: हे जलद आणि त्वरित असते. बोलणे लगेच होते आणि त्यावर त्वरित प्रतिक्रिया मिळू शकते.

3. पुनरावृत्ती (Repetition):

   • लिखित संदेशवहन: वाचकाला ते पुन्हा पुन्हा वाचता येते.
   • मौखिक संदेशवहन: हे एका क्षणापुरते असते, त्यामुळे पुनरावृत्ती करणे अधिक आवश्यक असते.

4. प्रतिक्रिया (Feedback):

   • लिखित संदेशवहन: प्रतिसादास वेळ लागू शकतो.
   • मौखिक संदेशवहन: त्वरित प्रतिक्रिया उपलब्ध होते.

5. औपचारिक/अनौपचारिक (Formal/Informal):

   • लिखित संदेशवहन: सामान्यतः औपचारिक असते.
   • मौखिक संदेशवहन: औपचारिक किंवा अनौपचारिक असू शकते.

6. कायदेशीर पुरावा (Legal evidence):

   • लिखित संदेशवहन: हे कायदेशीर पुरावा म्हणून वापरले जाऊ शकते.
   • मौखिक संदेशवहन: हे सहजपणे नाकारता येऊ शकते, त्यामुळे ते कायदेशीर पुरावा म्हणून कमी वापरले जाते.

संदेशवहनाच्या प्रकारानुसार कोणता पर्याय निवडावा हे अवलंबून असते. प्रत्येक प्रकाराचे स्वतःचे फायदे आणि तोटे आहेत.