घटक पृथ्थकरण
0
Answer link
घटक पृथ्थकरण (Factor analysis) ही एक सांख्यिकीय पद्धत आहे. मोठ्या डेटा सेटमधील घटकांमधील संबंध शोधण्यासाठी आणि डेटा कमी करण्यासाठी याचा उपयोग होतो.
-
व्याख्या
घटक पृथ्थकरण म्हणजे अनेक चलकांचे (Variables) काही मूळ घटकांमध्ये रूपांतर करणे, जेणेकरून माहिती सोपी आणि सुलभ होईल.
- उपयोग
- डेटा कमी करणे: अनेक संबंधित চলकांना कमी संख्येत रूपांतरित करणे.
- संरचना शोधणे: डेटा सेटमध्ये लपलेली संरचना उघड करणे.
- चलकांची निवड: विश्लेषणासाठी महत्त्वाचे চলक निवडणे.
-
उदाहरण
एखाद्या सर्वेक्षणात, ग्राहकांच्या समाधानावर अनेक प्रश्न विचारले जातात. घटक पृथ्थकरण वापरून, या प्रश्नांना 'उत्पादन गुणवत्ता', 'सेवा गुणवत्ता' आणि 'किंमत' अशा तीन मुख्य घटकांमध्ये रूपांतरित केले जाऊ शकते.
- प्रकार
- शोधक घटक पृथ्थकरण (Exploratory Factor Analysis): डेटा सेटमधील संबंधांचा शोध घेणे.
- पुष्टीकारक घटक पृथ्थकरण (Confirmatory Factor Analysis): पूर्वनिर्धारित गृहितकांची चाचणी करणे.
- संदर्भ