
सरळव्याज
1200 रुपये मुद्दलाचे सरळव्याज दराने 5 वर्षात दाम 4 पट होण्यासाठी दर काढण्यासाठी, आपण खालीलप्रमाणे गणना करू शकतो:
मुद्दल (Principal): ₹1200
व्याज (Interest): मुद्दलाच्या 3 पट (4 पट होण्यासाठी)
व्याज = मुद्दल * 3 = ₹1200 * 3 = ₹3600
मुदत (Time): 5 वर्षे
सरळ व्याजाचा दर (Rate of Interest) काढण्यासाठी सूत्र:
व्याज = (मुद्दल * दर * मुदत) / 100
Interest = (Principal * Rate * Time) / 100
आता, आपल्याला दर (Rate) काढायचा आहे, त्यामुळे:
₹3600 = (₹1200 * Rate * 5) / 100
Rate = (व्याज * 100) / (मुद्दल * मुदत)
Rate = (3600 * 100) / (1200 * 5)
Rate = 360000 / 6000
Rate = 60%
म्हणून, सरळ व्याजाचा दर 60% असावा.
उत्तर:
द.सा.द.शे. 10% दराने पाच वर्षात एका रकमेचे सरळव्याज निम्मपट होईल.
स्पष्टीकरण:
समजा, मुद्दल = ₹ 100
व्याज = ₹ 50 (मुद्दलाच्या निम्मपट)
मुदत = 5 वर्षे
व्याजदर = ?
सरळ व्याजाचे सूत्र:
व्याज = (मुद्दल * दर * मुदत) / 100
50 = (100 * दर * 5) / 100
50 = दर * 5
दर = 50 / 5
दर = 10%
म्हणून, द.सा.द.शे. 10% दराने पाच वर्षात एका रकमेचे सरळव्याज निम्मपट होईल.
तुमच्या प्रश्नामध्ये काही माहिती अपूर्ण आहे. N (मुदत), आणि S.I. (सरळ व्याज) दिलेले आहे, पण R (व्याज दर) आणि P (मुद्दल) ची किंमत काढायची आहे. हे गणित सोडवण्यासाठी आपल्याला आणखी एक माहिती असणे आवश्यक आहे.
सरळ व्याजाचे सूत्र:
S.I. = (P × R × N) / 100
या गणितामध्ये, S.I. = 8680, N = 2 वर्षे दिलेले आहे. त्यामुळे,
8680 = (P × R × 2) / 100
जर तुम्हाला R (व्याज दर) माहीत असेल, तर P (मुद्दल) काढण्यासाठी:
P = (8680 × 100) / (R × 2)
उदाहरणार्थ: जर व्याज दर (R) 10% असेल, तर:
P = (8680 × 100) / (10 × 2) = 43,400 रुपये
त्याचप्रमाणे, जर तुम्हाला P (मुद्दल) माहीत असेल, तर R (व्याज दर) काढता येईल:
R = (8680 × 100) / (P × 2)
उदाहरणार्थ: जर मुद्दल (P) 50,000 रुपये असेल, तर:
R = (8680 × 100) / (50000 × 2) = 8.68%
म्हणून, R किंवा P यापैकी एकाची किंमत माहीत असल्यासच तुम्ही दुसरी किंमत काढू शकता.