आधुनिक साधने

आधुनिक काळातील इतिहासाची साधने खालीलप्रमाणे आहेत:

• लिखित साधने:

  • पुस्तके: विविध विषयांवर आधारित पुस्तके तत्कालीन सामाजिक, आर्थिक, राजकीय आणि सांस्कृतिक परिस्थितीवर प्रकाश टाकतात.
  • वृत्तपत्रे आणि नियतकालिके: ह्यांमध्ये समकालीन घटना, विचार आणि दृष्टिकोन यांचा समावेश असतो.
  • सरकारी कागदपत्रे: अहवाल, शासकीय नोंदी, कायदे आणि धोरणे इतिहासाचा महत्त्वपूर्ण भाग असतात.
  • खाजगी पत्रव्यवहार: व्यक्ती आणि कुटुंबांमधील पत्रे व्यक्तिगत आणि सामाजिक जीवनाचे दर्शन घडवतात.
  • आत्मचरित्रे आणि चरित्रे: प्रसिद्ध व्यक्तींच्या जीवनावर आधारित लेखन त्या काळातील महत्त्वपूर्ण घटना आणि व्यक्तींबद्दल माहिती देतात.

• भौतिक साधने:

  • वस्तू आणि कलाकृती: त्या काळातील लोकांचे जीवनमान, तंत्रज्ञान आणि कला यांचा अभ्यास करण्यासाठी उपयुक्त.
  • buildings इमारती आणि वास्तू: तत्कालीन स्थापत्यशास्त्र, कला आणि संस्कृतीची माहिती देतात.
  • नाणी आणि मुद्रा: आर्थिक व्यवहार आणि शासनाबद्दल माहिती देतात.
  • पोशाख आणि आभूषणे: तत्कालीन फॅशन आणि सामाजिक स्थिती दर्शवतात.

• श्राव्य-दृकश्राव्य साधने:

  • छायाचित्रे: ऐतिहासिक घटना आणि व्यक्तींचे दृश्य स्वरूप दर्शवतात.
  • ध्वनिमुद्रणे: भाषणे, मुलाखती आणि गाणी त्या काळातील सामाजिक आणि सांस्कृतिक वातावरणाचा अनुभव देतात.
  • चित्रपट आणि दूरदर्शन कार्यक्रम: ऐतिहासिक घटनांचे चित्रण आणि सामाजिक समस्यांवर भाष्य करतात.

हे सर्व साहित्य आधुनिक इतिहासाचा अभ्यास करण्यासाठी महत्त्वाचे आहे.