
विदेशी चलन बाजार
- जागतिक बाजारपेठ: विदेशी चलन बाजार ही एक जागतिक बाजारपेठ आहे. ती कोणत्याही एका विशिष्ट ठिकाणी केंद्रित नसते. जगभरातील बँका, वित्तीय संस्था आणि विदेशी चलन व्यापारी यांच्याद्वारे २४ तास उघडी असते.
Accuracy: 95
- तरलता (Liquidity): या बाजारात चलनांची मोठ्या प्रमाणात खरेदी-विक्री होत असल्याने, ती अत्यंत तरल (liquid) असते. त्यामुळे मोठे व्यवहार जलदगतीने आणि सहजपणे करता येतात.
Accuracy: 90
- किंमत निश्चिती: मागणी आणि पुरवठा यानुसार विदेशी चलनाची किंमत ठरते. अनेक आर्थिक आणि राजकीय घटक चलनांच्या किमतीवर परिणाम करतात.
Accuracy: 92
- उतार-चढाव (Volatility): विदेशी चलन बाजारात सतत मोठे बदल (volatility) होत असतात. त्यामुळे गुंतवणूकदारांना जास्त धोका असतो, पण त्याच वेळी जास्त नफा मिळवण्याची संधीही असते.
Accuracy: 93
- विविध सहभागी: या बाजारात अनेक प्रकारचे सहभागी असतात, जसे की मध्यवर्ती बँका (central banks), व्यापारी बँका, गुंतवणूक फंड्स, हेज फंड्स आणि कॉर्पोरेशन्स.
Accuracy: 94
- तंत्रज्ञानाचा प्रभाव: विदेशी चलन बाजार इलेक्ट्रॉनिक प्लॅटफॉर्मवर आधारित आहे. त्यामुळे जलद आणि कार्यक्षम व्यवहार करणे शक्य होते.
Accuracy: 96
- नियामक आणि कायदे: या बाजारावर संबंधित देशांच्या मध्यवर्ती बँकांचे नियंत्रण असते. हे बाजार कायदे आणि नियमांनुसार चालतात.
Accuracy: 91
विदेशी चलन बाजाराची (Foreign Exchange Market) काही वैशिष्ट्ये खालीलप्रमाणे आहेत:
-
विकेंद्रीकृत बाजार (Decentralized Market):
विदेशी चलन बाजार हा कोणत्याही एका विशिष्ट ठिकाणी नसतो. तो जगभर पसरलेला आहे. विविध वित्तीय संस्था, बँका आणि ब्रोकर्स यांच्या माध्यमातून हा बाजार चालतो.
-
मोठी उलाढाल (Large Turnover):
या बाजारात रोज मोठ्या प्रमाणात उलाढाल होते. अनेक ट्रिलियन डॉलर्सची खरेदी-विक्री दररोज होते. त्यामुळे जगातील सर्वात मोठ्या बाजारांपैकी हा एक आहे.
-
24 तास उपलब्धता (24-Hour Availability):
हा बाजार आठवड्यातून 5 दिवस 24 तास चालू असतो. वेगवेगळ्या वेळेनुसार जगभरातील बाजारपेठांमध्ये तो सुरू असतो, ज्यामुळे सतत खरेदी-विक्री करता येते.
-
चलनांचे व्यवहार (Currency Transactions):
या बाजारात विविध देशांच्या चलनांची खरेदी-विक्री होते. उदा. USD/INR (US Dollar/Indian Rupee), EUR/USD (Euro/US Dollar).
-
किंमतीतील चढ-उतार (Volatility):
चलन बाजारात किमतींमध्ये सतत चढ-उतार होत असतात. अनेक आर्थिक आणि राजकीय घटकांचा प्रभाव चलनांच्या किमतीवर पडतो.
-
लिव्हरेज (Leverage):
या बाजारात लिव्हरेजची सुविधा उपलब्ध असते, ज्यामुळे कमी भांडवलात जास्त मोठी उलाढाल करता येते. मात्र, यात धोकाही अधिक असतो.
-
जागतिक प्रभाव (Global Impact):
विदेशी चलन बाजाराचा जागतिक अर्थव्यवस्थेवर मोठा प्रभाव पडतो. आंतरराष्ट्रीय व्यापार आणि गुंतवणुकीवर याचा थेट परिणाम होतो.