
बुद्ध
गौतम बुद्ध, ज्यांना 'बुद्ध' म्हणूनही ओळखले जाते, हे बौद्ध धर्माचे संस्थापक होते. त्यांचा जन्म इ.स.पू. 563 मध्ये लुंबिनी येथे झाला होता. त्यांचे मूळ नाव सिद्धार्थ गौतम होते.
प्रारंभिक जीवन:
- सिद्धार्थ गौतम हे शाक्य वंशातील होते. त्यांचे वडील शुद्धोधन हे कपिलवस्तुचे राजा होते.
- त्यांच्या जन्मानंतर काही दिवसांनी त्यांची आई, राणी महामाया यांचे निधन झाले, त्यामुळे त्यांचे पालनपोषण त्यांची मावशी महाप्रजापती गौतमी यांनी केले.
- सिद्धार्थाला लहानपणापासूनच चिंतन आणि ध्यानात रस होता.
गृहत्याग आणि तपश्चर्या:
- वयाच्या २९ व्या वर्षी, सिद्धार्थने सांसारिक जीवन त्यागले आणि ते सत्य आणि शांतीच्या शोधात निघाले.
- त्यांनी अनेक गुरुंकडून ज्ञान प्राप्त करण्याचा प्रयत्न केला, परंतु त्यांचे समाधान झाले नाही.
- अखेरीस, त्यांनी बोधगया येथे एका पिंपळाच्या झाडाखाली ध्यान केले आणि त्यांना आत्मज्ञान प्राप्त झाले. यानंतर ते 'बुद्ध' म्हणून ओळखले जाऊ लागले.
उपदेश आणि धम्मचक्रप्रवर्तन:
- बुद्धांनी त्यांचे पहिले उपदेश सारनाथ येथे दिले, ज्याला 'धम्मचक्रप्रवर्तन' म्हणतात.
- त्यांनी 'अष्टांगिक मार्ग' आणि 'चार आर्य सत्य' यांसारख्या महत्त्वपूर्ण शिकवणी दिल्या, ज्याद्वारे दुःखातून मुक्ती मिळू शकते.
- त्यांनी अनेक वर्षे भारतभर ভ্রমণ करून लोकांना उपदेश दिले आणि बौद्ध धर्माचा प्रसार केला.
महापरिनिर्वाण:
- वयाच्या ८० व्या वर्षी, कुशीनगर येथे बुद्धांचे महापरिनिर्वाण झाले.
- त्यांच्याFinal thoughts आणि उपदेश आजही बौद्ध धर्माच्या अनुयायांसाठी मार्गदर्शक आहेत.
गौतम बुद्धांचे विचार:
- गौतम बुद्धांनी जगाला शांती, अहिंसा, करुणा आणि समानाचा संदेश दिला.
- त्यांचे विचार आजही लोकांना प्रेरणा देत आहेत आणि बौद्ध धर्म जगभरात पसरलेला आहे.
संदर्भ:
- विकिपीडिया (https://mr.wikipedia.org/wiki/% गौतम_बुद्ध)
गौतम बुद्धांचे जीवन चरित्र आणि त्यांची शिकवण खालीलप्रमाणे:
गौतम बुद्धांचे जीवन चरित्र:
- जन्म आणि बालपण: गौतम बुद्धांचा जन्म इ.स. पूर्व ५६३ मध्ये लुंबिनी येथे झाला. त्यांचे वडील शुद्धोधन हे शाक्य गणराज्याचे राजा होते आणि आई महामाया ह्या कोलीय वंशातील होत्या.
- राजकुमार ते সন্ন্যাসী: सिद्धार्थ गौतमांचा विवाह यशोधरेशी झाला आणि त्यांना राहुल नावाचा मुलगा झाला. सांसारिक जीवनातील दु:ख आणि मृत्यू पाहून त्यांनी २९ व्या वर्षी गृहत्याग केला.
- तपस्या आणि ज्ञानप्राप्ती: बोधगया येथे बोधी वृक्षाखाली त्यांनी कठोर तपस्या केली आणि त्यांना बुद्धत्व प्राप्त झाले.
- धम्मचक्रप्रवर्तन: सारनाथ येथे त्यांनी पहिले उपदेश दिले, ज्याला धम्मचक्रप्रवर्तन म्हणतात.
- महापरिनिर्वाण: ८० वर्षांचे असताना कुशीनगर येथे त्यांचे महापरिनिर्वाण झाले.
गौतम बुद्धांची शिकवण:
- चार आर्य सत्य:
- दु:ख आहे (दु:ख सत्य)
- दु:खाचे कारण आहे (दु:ख समुदय)
- दु:ख निवारण शक्य आहे (दु:ख निरोध)
- दु:ख निवारणाचा मार्ग आहे (दु:ख निरोध गामिनी प्रतिपदा)
- अष्टांगिक मार्ग: दु:ख निवारण करण्यासाठी बुद्धांनी अष्टांगिक मार्ग सांगितले, ज्यात सम्यक दृष्टी, सम्यक संकल्प, सम्यक वाचा, सम्यक कर्म, सम्यक आजीविका, सम्यक व्यायाम, सम्यक स्मृती आणि सम्यक समाधी यांचा समावेश होतो.
- पंचशील: बुद्धांनी पंचशीलचे पालन करण्यास सांगितले:
- प्राणी हत्या न करणे (अहिंसा)
- चोरी न करणे (अस्तेय)
- व्यभिचार न करणे (ब्रह्मचर्य)
- खोटे न बोलणे (सत्य)
- नशा न करणे (अमत्त)
- कर्म आणि पुनर्जन्म: बुद्ध कर्म आणि पुनर्जन्मावर विश्वास ठेवतात. ते म्हणतात की आपल्या कर्मांनुसार आपले भविष्य घडते.
- अनीश्वरवाद: बुद्ध कोणत्याही ईश्वरावर विश्वास ठेवत नाही. ते मानवी प्रयत्नांवर अधिक जोर देतात.
गौतम बुद्धांची शिकवण आजही लोकांना मार्गदर्शन करते आणि शांती व समाधानाचा मार्ग दाखवते.
गौतम बुद्धांच्या मुलीचे नाव राहुल होते.
राहुल म्हणजे "बंध" किंवा "साखळी". गौतम बुद्धांनी आपल्या मुलाचे नाव राहुल ठेवले कारण त्यांना वाटले की तो त्यांच्या आध्यात्मिक मार्गातील एक बंधन आहे.
संदर्भ:
बुद्ध धर्माचे संस्थापक गौतम बुद्ध होते.
त्यांचा जन्म इ.स. पूर्व ५६३ मध्ये लुंबिनी येथे झाला.
गौतम बुद्धांनी जगाला शांती, करुणा आणि अहिंसेचा मार्ग दाखवला.
अधिक माहितीसाठी, आपण खालील लिंकला भेट देऊ शकता:
यशोधरा या सुंदर राजकुमारीशी सिद्धार्थ गौतमाचा इ.स.पू. ५४७ मध्ये विवाह झाला व पुढे त्यांना राहुल नावाचा एक पुत्र झाला. गौतम बुद्धांच्या मुलाचे नाव राहुल होते.