क्षेत्र

इनाम वर्ग ६ब महार वतन क्षेत्रावर जर कोणी बेकायदेशीर ताबा घेतला असेल, तर हा एक गंभीर कायदेशीर प्रश्न आहे आणि त्यावर योग्य कायदेशीर प्रक्रियेद्वारेच कारवाई करणे आवश्यक आहे. अशा परिस्थितीत खालील उपाययोजना करता येतील:

• महसूल विभागाकडे तक्रार (तहसीलदार/जिल्हाधिकारी कार्यालय):
  • इनाम आणि वतन जमिनींची देखभाल व नियमन करण्याची प्राथमिक जबाबदारी महसूल विभागाची (Land Revenue Department) असते.
  • आपण आपल्या क्षेत्राच्या तहसीलदार किंवा जिल्हाधिकारी कार्यालयात लेखी अर्ज/तक्रार दाखल करू शकता. या अर्जात जमिनीचा ७/१२ उतारा, गट क्रमांक, अतिक्रमणाचे स्वरूप, अतिक्रमण करणाऱ्या व्यक्तीचे नाव (माहित असल्यास) आणि अतिक्रमणाची तारीख नमूद करावी.
  • महाराष्ट्र जमीन महसूल संहिता, १९६६ (Maharashtra Land Revenue Code, 1966) आणि वतन जमिनींशी संबंधित कायद्यांनुसार तहसीलदार/जिल्हाधिकारी चौकशी करून बेकायदेशीर ताबा काढण्यासाठी योग्य आदेश देऊ शकतात.
  • अधिकारी अतिक्रमणाची पडताळणी करतील आणि अतिक्रमणधारकाला नोटीस बजावून सुनावणीची संधी देतील. त्यानंतर योग्य तो निर्णय घेतला जाईल आणि ताबा काढून टाकण्याचे आदेश दिले जातील.
• पोलिसांत तक्रार:
  • जर अतिक्रमणामुळे शांतता व सुव्यवस्थेचा प्रश्न निर्माण होत असेल किंवा अतिक्रमणामुळे आपल्याला धोका असेल, तर आपण स्थानिक पोलीस ठाण्यात अतिक्रमणाविरोधात (trespassing) तक्रार दाखल करू शकता.
  • पोलिस शांतता राखण्यासाठी मदत करू शकतात, परंतु जमिनीच्या मालकी हक्काबाबत अंतिम निर्णय महसूल विभाग किंवा न्यायालयच घेते.
• दिवाणी न्यायालयात दावा दाखल करणे:
  • जर महसूल विभागाकडून अपेक्षित मदत मिळाली नाही किंवा प्रकरण अधिक गुंतागुंतीचे असेल, तर आपण दिवाणी न्यायालयात (Civil Court) बेकायदेशीर ताबा काढून घेण्यासाठी (suit for possession) किंवा अतिक्रमणास कायमस्वरूपी मनाई करण्यासाठी (injunction) दावा दाखल करू शकता.
  • या दाव्यामध्ये आपल्याला जमिनीच्या मालकी हक्काचे आणि बेकायदेशीर अतिक्रमणाचे सबळ पुरावे सादर करावे लागतील.
• आवश्यक कागदपत्रे आणि पुरावे:
  • जमिनीचा ७/१