निवृत्ती नियोजन

२. नोकरी म्हटले कि काम, ठराविक वेळेत सर्व कांही करायचे. शिस्तबद्ध जीवनक्रम म्हणजे नोकरी. नोकरी म्हणजे वेळेची सकारात्मक उपयोगिता. नोकरी म्हणजे पैशाची आवक . नोकरी म्हटले कि सर्वांच्या गरज, आवडी निवडी पुरविण्यासाठी असलेली सक्षमता.

३. बालपण, शिक्षण आणि तिसरी पायरी म्हणजे नोकरी. नोकरीच्या पहिल्या दिवसापासून तर निवृत्त होईपावेतो आयुष्यातील सर्वच उत्तरदायित्व जर संपले तर निवृत्त जीवन सुखकर होऊ शकते.

४. नोकरी लागली कि लग्न, मुलबाळ, आईवडिलांची निवृत्ती, भावाबहिणींची लग्ने , इत्यादी बदल घडून येत असतात.

५. नोकरी जर निवृत्त वेतन म्हणजे Pensionable नसेल तर अगदी नोकरीच्या पहिल्या महिन्यापासून पेन्शन योजनेत गुंतवणूक करायला हवी.

६. असे कितीतरी जेष्ठ नागरिक आहेत ज्यांना निवृत्तीवेतन नाही आणि जे कांही संचित होते ते मुलांच्या शिक्षणावर, लग्नावर खर्च करून जवळ कसलेही किटुक मिटुक नसल्यामुळे मुलामुलींवर अवलंबून आहेत. लेकीसून समजदार असलेत तर उत्तम अन्यथा त्यांचा ' बागबान ' सिनेम्यातील अमिताभ बच्चन ची अवस्था झाली तशी होते. मात्र सिनेमा आणि यथार्थ जीवन हे सारखे नसते. सिनेमा सुखांतिक असला म्हणजे जीवन तसेच असते ह्याचा नेम नाही.

७. प्रत्येक व्यक्तीला अगदी मरेपर्यंत परावलंबी राहणार नाही ह्याची खात्री करून घ्यायला हवी.

८. बरेच लोक निवृत्त झाल्यावर आपण खूप मोठे दिव्य केले आणि आता आपली काम करण्याची क्षमता संपलेली आहे ह्या अविर्भावात राहून निश्चिन्त राहतात.

९. मनष्य निवृत्त होतो ह्याचा अर्थ ज्या कामासाठी त्याला नियुक्त केले त्या कामासाठी त्याची उपयोगिता संपलेली असते परंतु इतर कामे करू शकतो. त्यासाठी बरेच विभाग आपल्या निवृत्त लोकांना Contract Basis वर एका ठराविक वेतनावर ठेवतात आणि त्यांच्या अनुभवाचा लाभ घेतात.

१०. जर ते काम मिळाले नाही तर आपल्या अनुभवाचा ज्यांना लाभ होऊ शकतो अशा ठिकाणी आवेदन करून काम मिळविण्याचा प्रयत्न करावा.

११. पेन्शन योजनेत गुंतवणूक केली तर रिटायरमेंट नंतर सुद्धा आपल्याला पगाराइतकी रक्कम मनीनेवारी मिळू शकते आणि पोस्ट रिटायरमेंट जीवन सुखकर होऊ शकते.

१२. म्हातारपणात आपला पैसा आणि बायको ह्यांची सोबत जीवनाला सुखकर करते. त्यांची काळजी घ्यावी आणि त्यांना आपल्या जवळच ठेवावे म्हणजे आजीवन त्या आपली काळजी घेतात.

१३. आपण तारुण्यात विचार करायला विसरतो आणि वार्धक्य आता खूप दूर आहे असे समजतो पण केव्हा चाळीशी आली , मूल मोठी व्हायला लागलीत, केस करडे होऊ लागलेत कि समजावे आता वार्धक्य जास्त दूर नाही. त्याच्या आगमनाची आणि स्वागताची तयारी सुरुवात करायला हवी.

____________________________________

*निवृत्ती नंतर*

----------------

*!!पहाटे उठावे स्वतः चहा करावा!!*

*!!झोप मोडेल असा आवाज नसावा!!*

*!!प्राणायम करावा योग साधावा!!*

*!!हाडे मोडतील इतपत तो नसावा!!*

*!!फिरायला जावे प्रमाणात असावे!!*

*!!सोबत मोबाईल खिशात असावा!!*

*!!पडाल कोठे तर नक्की सापडाल!!*

*!!आंघोळीला तुमचा नंबर शेवटचा!!*

*!!न रागावता गोड मानुन घ्यावा!!*

*!!किराणा भाजी पोस्ट बँक*

*फिरणे समजुन आनंद घ्यावा!!*

*!!ज्येष्ठ मंडळीचा कट्टा असावा!!*

*!!पण त्यात कुठला वाद नसावा!!*

*!!मनमुराद गप्पांचा आनंद घ्यावा!!*

*!!लिहीणे वाचणे वाजवणे गाणे*

*एखादा तरी छंद नक्की असावा!!*

*!!मी कोणी मोठा होतो हे विसरा!!*

*!!मोठेपणाची झुल खुंटीवर ठेवा*

*!!मित्रमंडळी सगे सोयरे नातीगोती!!*

*!!लक्षात ठेवा हीच कामाला येती!!*

*!!आता काय ऱ्हायल ? म्हणु नका!!*

*!!कुणाला उपदेश करत सुटु नका!!*

*!!पर्यटन सिनेमा नाटक तमाशा!!*

*!!राहुन गेले असेल तर उरका!!*

*!!पत्नीला सोबत घ्या विसरु नका!!*

*!!प्रकृती आणि पैसा येती कामा!!*

*!!या दोघाना सांभाळून ठेवा*

*संध्याछाया भिववती हृदया*

*हे विसरण्याची साधावी किमया!!*

*सप्रेम सादर*

💐🙏🏻🙏🏻💐

वाॕटस् - अॕप मधून काॕपी पेस्ट केले आहे.

ईपीएफ (EPF) आणि NPS खाते हे भारतातील दोन लोकप्रिय बचत आणि गुंतवणूक योजना आहेत. त्याबद्दल अधिक माहिती खालीलप्रमाणे:

अधिक माहितीसाठी तुम्ही खालील वेबसाइट्सला भेट देऊ शकता:

1. ईपीएफ इंडिया (EPF India)
2. एनएसडीएल (NSDL) - राष्ट्रीय पेन्शन योजना

DCPS चे पैसे NPS मध्ये वर्ग न झाल्यास करावयाची कार्यवाही:

1. तपासणी:
   • सर्वप्रथम, तुम्ही DCPS खात्यातून NPS खात्यात पैसे वर्ग करण्याची प्रक्रिया पूर्ण केली आहे का ते तपासा.
   • तुम्ही भरलेला फॉर्म आणि इतर कागदपत्रे तपासा.
2. संबंधित विभागाशी संपर्क साधा:
   • ज्या विभागातून DCPS चे पैसे NPS मध्ये वर्ग करायचे आहेत, त्यांच्याशी संपर्क साधा.
   • उदा. तुमचे कार्यालय, पेन्शन विभाग किंवा ट्रेझरी ऑफिस.
3. NPS प्राधिकरणाशी संपर्क साधा:
   • तुम्ही NPS मध्ये खाते उघडले आहे त्या NPS प्राधिकरणाशी संपर्क साधा.
   • CR सेंट्रल रेकॉर्डकीपिंग एजन्सी (CRA) च्या वेबसाइटला भेट द्या: NPS CRA
4. तक्रार दाखल करा:
   • जर तुम्हाला योग्य प्रतिसाद मिळाला नाही, तर तुम्ही ऑनलाइन तक्रार दाखल करू शकता: CPGRAMS
5. आरटीआय (RTI) दाखल करा:
   • माहिती अधिकार कायद्यांतर्गत (Right to Information Act) अर्ज दाखल करून तुम्ही तुमच्या पैशाची माहिती मागवू शकता.

आवश्यक कागदपत्रे:

टीप:

तुम्ही NPS (National Pension System) मध्ये तुमची रक्कम खालील प्रकारे बघू शकता:

1. NPS स्टेटमेंट (NPS statement): NPS स्टेटमेंट मध्ये तुमच्या NPS अकाउंटची माहिती असते. हे स्टेटमेंट तुम्ही CRA (Central Recordkeeping Agency) वेबसाइटवरून डाउनलोड करू शकता.
• CRA NSDL: https://enps.nsdl.com/craco/assra/displayAssraLogin.action
• CRA Karvy (KFintech): https://www.npscra.nsdl.co.in/scheme-details.php (स्कीम डिटेल्स मध्ये माहिती उपलब्ध)
2. उमंग ॲप (UMANG App): उमंग ॲपद्वारे तुम्ही तुमचं NPS अकाउंट चेक करू शकता.
• गुगल प्ले स्टोअर (Google Play Store): https://play.google.com/store/apps/details?id=in.gov.umang&hl=mr
• ॲपल ॲप स्टोअर (Apple App Store): https://apps.apple.com/in/app/umang/id1232244944
3. मोबाइल ॲप (Mobile App): NSDL (National Securities Depository Limited) आणि KFintech (Karvy Fintech) यांचे मोबाईल ॲप्स उपलब्ध आहेत, ज्याद्वारे तुम्ही तुमचं NPS अकाउंट एक्सेस करू शकता.
• NSDL e-Governance: https://www.npscra.nsdl.co.in/Mobile-App.php
4. कॉल सेंटर (Call Center): CRA च्या कॉल सेंटरवर कॉल करून तुम्ही तुमच्या अकाउंटची माहिती मिळवू शकता.
• NSDL: 1-800-222-080 / 1-800-2100-066
• KFintech: 1-800-208-1515

तुम्हाला तुमचा PRAN (Permanent Retirement Account Number) आणि पासवर्ड तयार ठेवावा लागेल.

एनपीएस (NPS) मधून पैसे काढण्याची प्रक्रिया:

तुम्ही एनपीएस (National Pension System) मधून काही विशिष्ट अटी व शर्तींच्या आधारावर दोन टप्प्यांमध्ये पैसे काढू शकता:

1. अंशतः पैसे काढणे (Partial Withdrawal): काही विशिष्ट परिस्थितीत, जसे की मुलांचे शिक्षण, लग्न, घर खरेदी किंवा वैद्यकीय खर्च, तुम्ही तुमच्या जमा झालेल्या रकमेतील काही भाग काढू शकता. हे पैसे काढण्याची अट अशी आहे की NPS खाते किमान 3 वर्षे जुने असावे. तसेच, तुम्ही तुमच्या जमा केलेल्या रकमेच्या 25% पेक्षा जास्त रक्कम काढू शकत नाही आणि संपूर्ण NPS कार्यकाळात फक्त 3 वेळाच हे पैसे काढता येतात.
2. मुदतपूर्तीवर पैसे काढणे (Withdrawal on Maturity): जेव्हा तुमचे NPS खाते मुदतपूर्ती होते, तेव्हा तुम्ही जमा झालेल्या रकमेपैकी काही भाग एकरकमी काढू शकता आणि उर्वरित रकमेतून नियमित उत्पन्न मिळवण्यासाठी Annuity প্ল্যান खरेदी करू शकता. नियमानुसार, तुम्ही एकूण जमा रकमेच्या 60% रक्कम एकरकमी काढू शकता आणि 40% रक्कम Annuity मध्ये गुंतवणे अनिवार्य आहे.

अधिक माहितीसाठी, तुम्ही खालील वेबसाइट्सला भेट देऊ शकता:

• NPS Trust FAQ
• Paisabazaar - NPS Withdrawal Rules

एनपीएस (NPS) स्कीम:

कोणासाठी आहे?

पात्रता काय?

वय:

खर्च किती येतो?

अधिक माहितीसाठी तुम्ही खालील वेबसाइटला भेट देऊ शकता:

एनपीएस ट्रस्ट (NPS Trust)