वैवाहिक जीवन
वैवाहिक जीवन आणि संसारावर आधारित अनेक उत्तम पुस्तके मराठीमध्ये उपलब्ध आहेत. त्यापैकी काही प्रमुख आणि लोकप्रिय पुस्तके खालीलप्रमाणे आहेत:
शिरीष कणेकर - 'संसार आणि मी': हे पुस्तक वैवाहिक जीवनातील विविध पैलूंवर, खासकरून पती-पत्नीच्या नात्यातील गंमतीशीर आणि काही वेळा क्लिष्ट प्रसंगांवर विनोदबुद्धीने भाष्य करते. कणेकरांचा मिश्किल स्वभाव आणि निरीक्षणशक्ती यात प्रकर्षाने जाणवते.
व.पु. काळे - 'पार्टनर': हे पुस्तक थेट संसारावर नसले तरी, माणसांच्या नातेसंबंधांवर, विशेषतः मैत्री आणि सहजीवनाच्या संकल्पनांवर सुंदर भाष्य करते. यात वैवाहिक जीवनातील सहजीवनाचे अनेक बारकावे आणि मानवी मनाचे कंगोरे सापडतात.
डॉ. सौ. स्मिता विनोद नाईक - 'जोडीदाराचे रहस्य: सुखी संसाराचा मंत्र': हे एक व्यावहारिक मार्गदर्शनपर पुस्तक आहे, जे सुखी वैवाहिक जीवनासाठी आवश्यक असलेल्या संवाद, समजून घेणे आणि नात्यातील गुंतागुंत सोडवण्यासाठी टिप्स देते. समुपदेशक म्हणून लेखिकेचा अनुभव यात दिसून येतो.
अनुराधा वैद्य - 'संसार एक कुरुक्षेत्र': हे पुस्तक वैवाहिक जीवनातील आव्हाने, संघर्ष आणि त्यातून मार्ग काढण्यासाठीचे प्रयत्न यावर प्रकाश टाकते. संसारातील ताणतणाव आणि त्यावर मात करण्याच्या मार्गांवर हे पुस्तक चिंतन करण्यास प्रवृत्त करते.
प्रकाश आणि मंदा आमटे - 'प्रकाशवाटा': जरी हे आत्मचरित्र असले तरी, डॉ. प्रकाश आणि मंदा आमटे यांच्या असामान्य सहजीवनाची आणि संसाराची ही कथा आहे. एका ध्येयासाठी एकत्र झटणारे एक आदर्श दांपत्य कसे असू शकते, याचे हे एक प्रेरणादायी उदाहरण आहे.
पु.ल. देशपांडे यांच्या अनेक विनोदी कथांमधून आणि लेखांमधून (उदा.
बायकोला जॉबसाठी पाठवावे की नाही, हा निर्णय अनेक गोष्टींवर अवलंबून असतो आणि तो पूर्णपणे तुमचा आणि तुमच्या बायकोचा वैयक्तिक निर्णय आहे. काही गोष्टी ज्या विचारात घ्यायला हव्यात त्या खालीलप्रमाणे:
1. आर्थिक गरज:
- घरात आर्थिक गरज असल्यास बायकोने काम करणे फायद्याचे ठरू शकते.
- एकापेक्षा जास्त कमाईचे साधन असल्यास आर्थिक চাপ कमी होतो.
2. करिअरची इच्छा:
- तुमच्या बायकोला करिअरमध्ये प्रगती करायची असल्यास, तिलाJob करणे महत्त्वाचे आहे.
- स्वतःची ओळख निर्माण करण्याची आणि काहीतरी बनण्याची इच्छा असल्यास Job एक चांगला मार्ग आहे.
3. कुटुंबाची जबाबदारी:
- घरात लहान मुले किंवा वृद्ध आई-वडील असल्यास त्यांची काळजी घेणे महत्त्वाचे आहे. अशा परिस्थितीत दोघांनी मिळून जबाबदारी वाटून घ्यावी लागते.
- जर कुटुंबाची जबाबदारी व्यवस्थित सांभाळता येत असेल, तर बायको Job करू शकते.
4. सामाजिक आणि मानसिक आरोग्य:
- Job केल्याने सामाजिक संबंध वाढतात आणि मानसिक आरोग्य सुधारते.
- घरात सतत राहिल्याने येणारा একटेपणा आणि নিरुत्साह कमी होतो.
5. दोघांची സമ്മती:
- सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे दोघांनी या विषयावर মনमोकळेपणाने बोलणे आणि একमकांच्या इच्छांचा आदर करणे आवश्यक आहे.
- दोघांनाही हा निर्णय सोयीचा वाटला पाहिजे.
त्यामुळे, परिस्थितीचा विचार करून आणि दोघांनी मिळून निर्णय घेणे योग्य राहील.
- रोmantिक डेट प्लॅन करा: तुमच्या बायकोला एखाद्या रोमँटिक ठिकाणी घेऊन जा. जसे की एखादे सुंदर रेस्टॉरंट, किंवा एखादा निसर्गरम्य ठिकाणी जेथे तुम्ही दोघे शांतपणे वेळ घालवू शकता.
- सरप्राईज गिफ्ट: तिला आवडणारी एखादी वस्तू surprise gift म्हणून द्या, जसे की तिची आवडती ज्वेलरी, ड्रेस किंवा इतर कोणतीही गोष्ट.
- मदत करा: घरातील कामांमध्ये मदत करा. तिला आराम करण्यासाठी वेळ द्या.
- प्रशंसा करा: तिच्या कामांची प्रशंसा करा. ती तुमच्यासाठी किती खास आहे हे तिला सांगा.
- वेळे द्या: तुमच्या बिझी शेड्युलमधून वेळ काढून तिच्यासोबत गप्पा मारा, चित्रपट बघा किंवा फिरायला जा.
हे काही उपाय आहेत ज्यांच्या मदतीने तुम्ही तुमच्या बायकोला इम्प्रेस करू शकता.
- पहिला अर्थ: "मी तुमच्यासाठी उत्तप्पा बनवू का?", म्हणजे तो तिला विचारत आहे की तिला नाश्त्यासाठी उत्तप्पा हवा आहे का.
- दुसरा अर्थ: "तुम्हाला मी उत्तप्पा बनवू का?", याचा अर्थ 'मी तुम्हाला मूर्ख बनवू का?' असा उपरोधिक प्रश्न विचारत आहे. 'उत्तप्पा बनवणे' म्हणजे एखाद्याला मूर्ख बनवणे किंवा फसवणे.
प्रिया तेंडुलकर यांच्या 'लग्न' या कथेत त्यांनी लग्न संस्थेतील मानवी संबंधांचे महत्त्व सांगितले आहे.
या कथेत, लेखिका दोन भिन्न विचारधारेच्या व्यक्तींमधील लग्न आणि त्यातून निर्माण होणाऱ्या समस्या यावर प्रकाश टाकतात. त्या वैवाहिक जीवनात संवाद, समजूतदारपणा आणि त्याग यांसारख्या मूल्यांचे महत्त्व अधोरेखित करतात.
त्यांच्या मते, लग्न हे केवळ दोन व्यक्तींचे मिलन नसून दोन कुटुंबांचे आणि दोन संस्कृतींचे मिलन असते. त्यामुळे, या नात्यामध्ये जुळवून घेणे, आदर करणे आणि एकमेकांना समजून घेणे खूप महत्त्वाचे आहे.
'लग्न' या कथेच्या माध्यमातून, प्रिया तेंडुलकर यांनी वैवाहिक जीवनातील गुंतागुंत आणि त्यातील मानवी भावनांचे महत्त्व प्रभावीपणे मांडले आहे.
पुरुषाला आपली पत्नी कशी असावी वाटते, हे अनेक गोष्टींवर अवलंबून असते. जसे की त्याची स्वतःची आवड, त्याची जीवनशैली, त्याचे विचार आणि त्याची स्वप्ने. त्यामुळे या प्रश्नाचे एक निश्चित उत्तर देणे शक्य नाही. तरीही, काही सामान्य अपेक्षा ज्या पुरुषांच्या मनात असू शकतात, त्या खालीलप्रमाणे:
- समजूतदार: पत्नीने आपल्या भावना आणि गरजा समजून घ्याव्यात, असे त्याला वाटू शकते.
- प्रेमळ: पत्नीने आपल्यावर प्रेम करावे आणि ते व्यक्त करावे, असे त्याला वाटू शकते.
- विश्वासू: पत्नीने आपल्यावर विश्वास ठेवावा, असे त्याला वाटू शकते.
- आधार देणारी: पत्नीने आपल्याला आपल्या ध्येयांपर्यंत पोहोचण्यासाठी पाठिंबा द्यावा, असे त्याला वाटू शकते.
- स्वतंत्र: पत्नी स्वतःच्या पायावर उभी असावी, असे त्याला वाटू शकते.
- समर्पित: पत्नीने आपल्या कुटुंबाला महत्त्व द्यावे, असे त्याला वाटू शकते.
याव्यतिरिक्त, काही पुरुषांना त्यांच्या पत्नीमध्ये काही विशिष्ट गुण हवे असतात, जसे:
- चांगले दिसणे
- उत्तम संवाद कौशल्ये
- समान आवडीनिवडी
- चांगली विचारसरणी
अखेरीस, प्रत्येक पुरुषाची अपेक्षा वेगळी असू शकते. त्यामुळे, एका पुरुषाला त्याची पत्नी कशी असावी वाटते, हे तो स्वतःच चांगल्या प्रकारे सांगू शकतो.
टीप: हे केवळ काही सामान्य विचार आहेत. प्रत्येक व्यक्तीची विचारसरणी वेगळी असू शकते.
- प्रेम आणि आपुलकी: बायकोने नवऱ्याला प्रेम आणि आपुलकी दाखवावी, तसेच त्याच्या भावनांची कदर करावी.
- समर्पणाची भावना: बायकोने आपल्या कुटुंबासाठी समर्पित असावे आणि त्यांच्या गरजा पूर्ण करण्याचा प्रयत्न करावा.
- आदर: बायकोने नवऱ्याचा आदर करावा आणि त्याचे विचार व मतांना महत्त्व द्यावे.
- समजूतदारपणा: बायकोने नवऱ्याला समजून घ्यावे आणि त्याच्या अडचणींमध्ये त्याला साथ द्यावी.
- विश्वास: बायकोने नवऱ्यावर विश्वास ठेवावा आणि त्याच्याशी प्रामाणिक रहावे.