
बालसंगोपन
- संवाद: मुलांशी नियमितपणे संवाद साधा. त्यांच्या समस्या, अडचणी आणि इच्छा जाणून घ्या.
- प्रेम आणि आपुलकी: मुलांना प्रेम आणि आपुलकी द्या. त्यांना सुरक्षित आणि आनंदी वाटेल असं वातावरण तयार करा.
- उदाहरण: तुम्ही स्वतः चांगले उदाहरण बना. तुम्ही जे बोलता ते करा.
- नियम आणि मर्यादा: मुलांना नियम आणि मर्यादा घालून द्या. त्यांचं पालन करण्यास सांगा.
- प्रोत्साहन आणि प्रशंसा: चांगल्या कामांसाठी मुलांना प्रोत्साहन द्या आणि त्यांची प्रशंसा करा.
- वेळ: मुलांना वेळ द्या. त्यांच्यासोबत खेळा, गोष्टी करा आणि गप्पा मारा.
- शांत राहा: रागावू नका किंवा ओरडू नका. शांतपणे समजावून सांगा.
- कारणं शोधा: मुलं का ऐकत नाहीत याची कारणं शोधा.
- तोडगा काढा: एकत्रितपणे तोडगा काढा.
- सकारात्मक दृष्टिकोन: सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवा.
लहान मुलांना अंगात बंडी घालण्याची काही मुख्य कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:
1. हवामानापासून संरक्षण:
- थंडीपासून बचाव: लहान मुलांना थंडी लवकर लागते, त्यामुळे बंडी घातल्याने त्यांच्या छातीला आणि पोटाला उष्णता मिळते.
- गर्मीमध्ये आराम: काही बंड्या हवा खेळती ठेवणाऱ्या Material पासून बनलेल्या असतात, त्यामुळे त्या जास्त गरम होत नाहीत आणि मुलांना आरामदायक वाटतं.
2. आरोग्य:
- रोगप्रतिकारशक्ती: लहान मुलांना लवकर सर्दी होण्याची शक्यता असते. बंडी घातल्याने छाती गरम राहते आणि सर्दी होण्याची शक्यता कमी होते.
- पोटाचे आरोग्य: बंडी घातल्याने पोटाला आधार मिळतो, ज्यामुळे पोटाचे विकार होण्याची शक्यता कमी होते.
3. आराम आणि सुरक्षा:
- कोंबडी मोडणे: लहान मुले सतत हात-पाय हलवतात, त्यामुळे त्यांची बंडी त्यांना आरामदायक वाटते.
- त्वचेचे संरक्षण: बंडी घातल्याने मुलांची त्वचा कपड्यांच्या rough textures पासून सुरक्षित राहते.
मुलांवर चांगले संस्कार होण्यासाठी बालसंस्कारांविषयी माहिती:
आजच्या धावपळीच्या जीवनात, प्रत्येक पालकाला आपल्या मुलांवर चांगले संस्कार व्हावेत असे वाटते. चांगले संस्कार म्हणजे मुलांमध्ये चांगले गुण, नैतिकता आणि चांगली विचारसरणी रुजवणे. यासाठी काही गोष्टींकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे:
-
कुटुंब आणि वातावरण:
घरातील वातावरण सकारात्मक आणि प्रेमळ असावे. घरातील सदस्यांनी एकमेकांशी आदराने वागावे. घरातील मोठ्या व्यक्तींचा आदर करणे आणि इतरांना मदत करण्याची भावना मुलांमध्ये निर्माण करणे महत्त्वाचे आहे.
-
कथा आणि गोष्टी:
मुलांना लहानपणी बोध कथा, पौराणिक कथा आणि ऐतिहासिक कथा सांगाव्यात. त्यातून त्यांना चांगले नैतिक धडे मिळतात.
-
चांगल्या सवयी:
मुलांना वेळेवर झोपणे, वेळेवर उठणे, नियमित अभ्यास करणे, खेळणे आणि घरातील कामात मदत करण्याची सवय लावावी.
-
शिक्षणाचे महत्त्व:
मुलांना शिक्षणाचे महत्त्व समजावून सांगावे. शिक्षणामुळे ते अधिक सक्षम बनतील आणि चांगले जीवन जगू शकतील हे त्यांना पटवून द्यावे.
-
कला आणि संस्कृती:
मुलांना आपल्या संस्कृतीची आणि कलांची ओळख करून द्यावी. त्यांना पारंपरिक उत्सव, कला आणि भाषा यांबद्दल माहिती द्यावी.
-
नियम आणि शिस्त:
मुलांना नियम आणि शिस्त पाळायला शिकवावे. त्यांना चांगले आणि वाईट यातील फरक समजावून सांगावा.
-
प्रोत्साहन आणि कौतुक:
मुलांनी काही चांगले काम केले तर त्यांचे कौतुक करावे आणि त्यांना प्रोत्साहन द्यावे. त्यांच्या चुकांवर प्रेमळपणे मार्गदर्शन करावे.
-
उदाहरण:
मुले मोठ्यांचे अनुकरण करतात, त्यामुळे पालकांनी स्वतः चांगले आचरण ठेवावे.
या काही सोप्या गोष्टींच्या मदतीने आपण आपल्या मुलांवर चांगले संस्कार करू शकतो आणि त्यांना एक चांगले भविष्य देऊ शकतो.
बाळाची मालिश न केल्यास काही परिणाम होऊ शकतात, परंतु ते गंभीर नसतात. मालिश केल्याने बाळाला अनेक फायदे मिळतात, पण ती न केल्यास खालील परिणाम दिसू शकतात:
- शारीरिक विकास: मालिश केल्याने बाळाच्या स्नायूंचा आणि हाडांचा विकास चांगला होतो. मालिश न केल्यास शारीरिक विकास थोडा कमी होऊ शकतो.
- रक्त परिसंचरण: मालिशमुळे रक्त परिसंचरण सुधारते. त्यामुळे शरीरातील अवयवांना ऑक्सिजनचा पुरवठा चांगला होतो. मालिश न केल्यास रक्त परिसंचरण तितकेसे सुधारत नाही.
- पचनक्रिया: मालिश केल्याने पचनक्रिया सुधारते आणि बद्धकोष्ठतेची समस्या कमी होते. मालिश न केल्यास पचनक्रिया समस्या निर्माण होण्याची शक्यता असते.
- झोप: मालिशमुळे बाळ शांत होते आणि त्याला चांगली झोप लागते. मालिश न केल्यास बाळाला झोपायला त्रास होऊ शकतो.
- आई-बाळ bonding: मालिश करताना आई आणि बाळाचा संपर्क वाढतो, ज्यामुळे दोघांमध्ये भावनिक bonding तयार होते. मालिश न केल्यास या bonding मध्ये थोडी कमी येऊ शकते.
मालिश किती वयापर्यंत करावी?
बाळाची मालिश जन्मापासून ते एक वर्षापर्यंत करावी. काहीजण दोन वर्षांपर्यंत देखील मालिश करतात. मूल मोठे झाल्यावर त्याला मालिश आवडत नसेल, तर ती बंद करावी.
टीप: कोणतीही शंका असल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
लहान मुले समजून घेताना
https://drive.google.com/file/d/0ByLfBvdkr213dG9UY25FQk5kR28/view?usp=drivesdk