
राशन कार्ड
राशन कार्ड (Ration Card) सुरू करण्यासाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
-
अर्ज कोठे करावा:
- ऑफलाइन: आपल्या क्षेत्रातील अन्न, नागरी पुरवठा आणि ग्राहक व्यवहार विभागाच्या कार्यालयात (Food, Civil Supplies and Consumer Affairs Department) जाऊन अर्ज प्राप्त करा.
- ऑनलाइन: काही राज्यांमध्ये राशन कार्डसाठी ऑनलाइन अर्ज करण्याची सुविधा आहे. आपल्या राज्याच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या वेबसाइटला भेट द्या.
-
आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड
- पॅन कार्ड
- मतदान कार्ड
- उत्पन्नाचा दाखला
- पत्त्याचा पुरावा (उदा. वीज बिल, पाणी बिल)
- पासपोर्ट साइज फोटो
-
अर्ज कसा करावा:
- ऑफलाइन: अर्ज भरून आवश्यक कागदपत्रे जोडा आणि कार्यालयात जमा करा.
- ऑनलाइन: वेबसाइटवर नोंदणी करा, अर्ज भरा आणि आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
- अर्ज फी: राशन कार्डसाठी अर्ज फी माफक असते.
- अर्ज प्रक्रिया वेळ: अर्ज सादर केल्यानंतर, पडताळणीसाठी काही वेळ लागतो. साधारणपणे 30 ते 45 दिवसांत राशन कार्ड जारी केले जाते.
अधिक माहितीसाठी, आपल्या राज्याच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या वेबसाइटला भेट द्या.
उदाहरणार्थ, महाराष्ट्र राज्यासाठी: महाराष्ट्र अन्न व नागरी पुरवठा विभाग
1. पोलिसात तक्रार करा:
- सर्वात आधी तुमच्या जवळच्या पोलीस स्टेशनमध्ये राशनकार्ड हरवल्याची तक्रार नोंदवा.
- तक्रार नोंदवल्यानंतर तुम्हाला एक एफआयआर (FIR) कॉपी मिळेल, ती जपून ठेवा.
- तुम्हाला तुमच्या राज्याच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या वेबसाइटवर डुप्लिकेट राशनकार्ड मिळवण्यासाठी अर्ज मिळेल. तो डाउनलोड करा.
- अर्ज भरून त्यात तुमचे नाव, पत्ता आणि इतर आवश्यक माहिती व्यवस्थित भरा.
- हरवलेल्या राशनकार्डची झेरॉक्स (असल्यास).
- पोलिसात तक्रार केल्याची एफआयआर कॉपी.
- ओळखीचा पुरावा (आधार कार्ड, ভোটার আইডি কার্ড, किंवा इतर कोणताही सरकारी मान्यताप्राप्त फोटो आयडी).
- पत्त्याचा पुरावा (आधार कार्ड, वीज बिल, पाणी बिल, किंवा इतर कोणताही पत्त्याचा पुरावा).
- पासपोर्ट साइज फोटो.
- भरलेला अर्ज आणि आवश्यक कागदपत्रे अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या कार्यालयात जमा करा.
- अर्ज जमा करताना तुम्हाला काही शुल्क भरावे लागेल.
- तुमच्या अर्जाची आणि कागदपत्रांची पडताळणी होईल.
- पडताळणीनंतर तुम्हाला नवीन राशनकार्ड मिळेल. यात काही दिवस लागू शकतात.
उदाहरणार्थ, महाराष्ट्र राज्याच्या अधिकृत वेबसाइट: https://mahafood.gov.in/
-
संबंधित राज्याच्या अन्न, नागरी पुरवठा आणि ग्राहक संरक्षण विभागाच्या वेबसाइटला भेट द्या:
- प्रत्येक राज्याची रेशन कार्ड संबंधित वेबसाइट वेगळी असते. त्यामुळे तुमच्या राज्याच्या अधिकृत वेबसाइटवर जा. उदाहरणार्थ, महाराष्ट्रासाठी rcms.mahafood.gov.in या वेबसाइटला भेट द्या.
-
लॉग इन करा:
- जर तुम्ही आधीच नोंदणी केली असेल, तर तुमचा युजर आयडी आणि पासवर्ड वापरून लॉग इन करा.
- जर तुम्ही नवीन युजर असाल, तर तुम्हाला नोंदणी करावी लागेल.
-
करेक्शन फॉर्म शोधा:
- लॉग इन केल्यानंतर, रेशन कार्ड करेक्शन फॉर्म शोधा. हा फॉर्म तुम्हाला ऑनलाइन सर्व्हिसेस किंवा अपडेट रेशन कार्ड सेक्शनमध्ये मिळू शकतो.
-
फॉर्म भरा:
- करेक्शन फॉर्ममध्ये तुम्हाला जी माहिती बदलायची आहे, ती अचूकपणे भरा. जसे की नाव, पत्ता, जन्मतारीख इत्यादी.
-
आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा:
- फॉर्म भरल्यानंतर, तुम्हाला काही आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करावी लागतील. जसे की आधार कार्ड, पत्त्याचा पुरावा, इत्यादी.
-
फॉर्म सबमिट करा:
- सर्व माहिती भरून कागदपत्रे अपलोड केल्यानंतर, फॉर्म सबमिट करा.
-
पोचपावती जतन करा:
- फॉर्म सबमिट केल्यानंतर तुम्हाला एक पोचपावती (Acknowledgement Receipt) मिळेल. ती जपून ठेवा.
-
स्टेटस तपासा:
- तुम्ही तुमच्या अर्जाची स्थिती (Status) वेळोवेळी ऑनलाइन तपासू शकता.
- रेशन कार्ड करेक्शन करण्याची प्रक्रिया राज्य सरकारनुसार बदलू शकते. त्यामुळे तुमच्या राज्याच्या वेबसाइटवर दिलेली माहिती तपासा.
- काही राज्यांमध्ये ऑनलाइन करेक्शन करण्याची सुविधा उपलब्ध नसेल, अशा स्थितीत तुम्हाला ऑफलाइन पद्धतीने अर्ज करावा लागेल.
राशनकार्ड व नावाप्रमाणे शासनाच्या पुरवठा विभागाच्या संकेतस्थळावर तपशील न सापडल्यास, तुम्ही खालील ठिकाणी विचारणा करू शकता:
- तुम्ही तुमच्या तालुक्याच्या पुरवठा विभागात जाऊन याबद्दल विचारणा करू शकता.
- प्रत्येक जिल्ह्यामध्ये जिल्हा पुरवठा अधिकारी कार्यालय असते. तिथे तुम्ही संपर्क साधू शकता.
- महाराष्ट्र शासनाने Ration card संबंधी सेवा ‘आपले सरकार सेवा केंद्रा’च्या माध्यमातून उपलब्ध करून दिली आहे.
- जवळच्या आपले सरकार सेवा केंद्रावर जाऊन तुम्ही माहिती मिळवू शकता.
- तुम्ही अन्न, नागरी पुरवठा व ग्राहक संरक्षण विभागाच्या टोल-फ्री helpline नंबरवर संपर्क साधू शकता: Contact us
- ration card तपशील ऑनलाइन उपलब्ध नसल्यास, ऑफलाईन पद्धतीने माहिती मिळवणे अधिक सोपे आणि जलद होऊ शकते.
1. अर्जदाराची माहिती तपासा:
- तुमच्या अर्जाची स्थिती ऑनलाइन तपासा. यासाठी अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या वेबसाइटवर जा आणि तुमचा अर्ज क्रमांक किंवा नोंदणीकृत मोबाइल नंबर वापरून स्थिती तपासा.
- तुम्ही अर्ज भरताना दिलेला अर्ज क्रमांक (Application Number) आणि इतर माहिती जतन करून ठेवा.
2. संबंधित कार्यालयात संपर्क साधा:
- तुमच्या এলাকার अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या कार्यालयात जा.
- कार्यालयात जाऊन तुमच्या अर्जाची स्थिती जाणून घ्या. त्यांना तुमचा अर्ज क्रमांक आणि इतर आवश्यक माहिती द्या.
3. तक्रार दाखल करा:
- जर तुम्हाला कार्यालयाकडून योग्य प्रतिसाद मिळाला नाही, तर तुम्ही तक्रार दाखल करू शकता.
- अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या वेबसाइटवर ऑनलाइन तक्रार दाखल करण्याची सुविधा उपलब्ध आहे.
4. हेल्पलाइन नंबरवर संपर्क साधा:
- अन्न व नागरी पुरवठा विभागाने हेल्पलाईन नंबर जारी केले आहेत. त्या नंबरवर संपर्क साधून तुम्ही तुमच्या समस्येचं निराकरण करू शकता.
- महाराष्ट्र शासनाच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या टोल फ्री हेल्पलाइन क्रमांक 1800-22-4950 / 1967 वर संपर्क साधा.
5. आवश्यक कागदपत्रे:
- ओळखपत्र (आधार कार्ड, मतदान कार्ड, इ.)
- पत्त्याचा पुरावा (वीज बिल, पाणी बिल, घरपट्टी इ.)
- अर्ज भरल्याची पावती
हेल्पलाइन नंबर आणि तक्रार निवारण प्रणालीमुळे तुम्हाला तुमच्या राशन कार्डाची स्थिती जाणून घेण्यास आणि समस्या सोडवण्यास मदत होईल.
टीप: कोणताही अर्ज भरताना झेरॉक्स कॉपी जोडावी. तसेच ओरिजनल डॉक्युमेंट (कागदपत्र) पडताळणीसाठी तयार ठेवावे.
अतिरिक्त माहितीसाठी:
1. अर्ज स्थिती तपासा:
- ration कार्डच्या वेबसाइटवर (उदाहरणार्थ, तुमच्या राज्याच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाची वेबसाइट) तुमचा अर्ज क्रमांक वापरून स्थिती तपासा.
2. संबंधित कार्यालयात संपर्क साधा:
- तुमच्या এলাকার अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या कार्यालयात जा आणि तुमच्या अर्जाबद्दल माहिती घ्या.
- त्यांना तुमचा अर्ज क्रमांक आणि इतर आवश्यक तपशील द्या.
3. तक्रार दाखल करा:
- जर तुम्हाला कार्यालयाकडून योग्य प्रतिसाद मिळाला नाही, तर तुम्ही ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन तक्रार दाखल करू शकता.
- काही राज्यांमध्ये हेल्पलाईन नंबर उपलब्ध असतात, त्यावर संपर्क करून तुम्ही तुमच्या तक्रारीची नोंद करू शकता.
4. किती दिवस वाट पाहावी?
- साधारणपणे, राशन कार्ड बनण्यासाठी लागणारा वेळ राज्य आणि शहरानुसार बदलतो.
- तरीही, जर चार महिने झाले असतील, तर तुम्ही त्वरित संबंधित कार्यालयात संपर्क साधणे आवश्यक आहे.
5. आवश्यक कागदपत्रे तयार ठेवा:
- अर्जाची प्रत
- आधार कार्ड
- पत्त्याचा पुरावा
- ओळखपत्र
टीप: अचूक माहितीसाठी, तुमच्या राज्याच्या अन्न व नागरी पुरवठा विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.
राशन कार्डमधील नाव कमी करून दुसऱ्या जिल्ह्यात टाकण्यासाठी तुम्हाला खालील गोष्टी कराव्या लागतील:
- ज्या जिल्ह्यात नाव कमी करायचे आहे तेथील तहसील कार्यालयात अर्ज करा:
- तुम्हाला तहसील कार्यालयात जाऊन रेशन कार्डमधून नाव कमी करण्यासाठी अर्ज करावा लागेल.
- अर्जासोबत आवश्यक कागदपत्रे जोडावी लागतील.
- आवश्यक कागदपत्रे:
- ज्या व्यक्तीचे नाव कमी करायचे आहे त्याचे आधार कार्ड
- ration card झेरॉक्स
- ज्या जिल्ह्यात नाव टाकायचे आहे तेथील पत्त्याचा पुरावा (आधार कार्ड, लाईट बिल, भाडे करार इ.)
- ज्या जिल्ह्यात नाव टाकायचे आहे तेथील तहसील कार्यालयात अर्ज करा:
- तुम्हाला नविन ration card साठी अर्ज करावा लागेल.
- ration card साठी लागणारी सर्व कागदपत्रे जमा करावी लागतील.
- कागदपत्रांची पडताळणी:
- तुमच्या कागदपत्रांची पडताळणी होईल.
- पडताळणी झाल्यावर तुमचे नाव कमी केले जाईल.
- नवीन ration card:
- तुम्हाला नवीन ration card मिळेल.
अधिक माहितीसाठी, तुम्ही तुमच्या जिल्ह्यातील तहसील कार्यालयात संपर्क साधावा.
हे फक्त एक सामान्य मार्गदर्शन आहे. तुमच्या विशिष्ट परिस्थितीनुसार नियमांमध्ये बदल असू शकतात.