हवामान

हिमालय पर्वताच्या शिखरावर सतत बर्फ असण्याची काही कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:

1. समुद्रसपाटीपासून जास्त उंची:

   हिमालय पर्वताची उंची खूप जास्त आहे. उंची वाढल्यामुळे वातावरणाचा दाब कमी होतो आणि तापमान घटते. सर्वसाधारणपणे, प्रत्येक 165 मीटर उंचीवर 1°C तापमान कमी होते.

2. अक्षांश:

   हिमालय पर्वत उत्तर गोलार्ध्यात आहे. या भागात सूर्याची किरणे तिरकस पडतात, त्यामुळे तापमान कमी असते.

3. बर्फवृष्टी:

   हिमालयाच्या उंच भागांमध्ये नियमितपणे बर्फवृष्टी होते. नवीन बर्फ साचल्याने जुन्या बर्फाला वितळायला वेळ मिळत नाही.

4. वाऱ्यांचा प्रभाव:

   उंच पर्वतांवर थंड वाऱ्यांचे सतत झोत येत असतात, ज्यामुळे बर्फ टिकून राहतो.

या सर्व कारणांमुळे हिमालयाच्या शिखरावर वर्षभर बर्फ साचलेला असतो.

अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

• PMFIAS - Himalayan Mountain System

मी तुम्हाला भारत आणि ब्राझीलच्या स्थानानुसार, विस्तारानुसार, हवामानानुसार, तापमानानुसार आणि पर्जन्यानुसार होणारे बदलingu विषयी माहिती देतो.

भारत

• स्थान: भारत हा उत्तर गोलार्ध आणि पूर्व गोलार्ध मध्ये आहे. भारताची मुख्य भूमी ८°४' उत्तर ते ३७°६' उत्तर अक्षांश आणि ६८°७' पूर्व ते ९७°२५' पूर्व रेखांश दरम्यान पसरलेली आहे. भारताच्या दक्षिणेकडील टोक हे 'इंदिरा पॉईंट' आहे, जे अंदमान आणि निकोबार बेटांवर स्थित आहे.


• विस्तार: भारताचा एकूण भौगोलिक विस्तार ३२,८७,२६३ चौरस किलोमीटर आहे. उत्तर-दक्षिण लांबी ३,२१४ किलोमीटर आहे आणि पूर्व-पश्चिम रुंदी २,९३३ किलोमीटर आहे. भारताच्याStandard Standard Standard सीमेची लांबी सुमारे १५,२०० किलोमीटर आहे आणि मुख्य भूभागाला ७,५१६.६ किलोमीटर लांबीचा समुद्रकिनारा लाभलेला आहे.


• हवामान: भारताचे हवामान विविधतेने भरलेले आहे. उत्तरेकडील हिमालय पर्वतरांगेमुळे हवामानावर मोठा प्रभाव पडतो.
  • उष्ण कटिबंधीय मान्सून: भारताचे हवामान उष्ण कटिबंधीय मान्सून प्रकारचे आहे.
  • ऋतू: येथे प्रामुख्याने चार ऋतू आढळतात:
    • उन्हाळा (मार्च ते मे): तापमान वाढते. काही भागांत ४०°C ते ४५°C पर्यंत तापमान वाढते.
    • पावसाळा (जून ते सप्टेंबर): मान्सून वाऱ्यांमुळे पाऊस येतो.
    • शरद ऋतू (ऑक्टोबर ते नोव्हेंबर): तापमान हळू हळू कमी होते.
    • हिवाळा (डिसेंबर ते फेब्रुवारी): तापमान १०°C ते २०°C पर्यंत खाली येते. काहीवेळा ते हिमांकाखाली जाते.


• तापमान:
  • उन्हाळ्यात राजस्थानमध्ये तापमान ५०°C पर्यंत पोहोचू शकते.
  • हिवाळ्यात काश्मीर आणि हिमालयीन प्रदेशात तापमान -४०°C पर्यंत खाली येऊ शकते.


• पर्जन्यमान:
  • भारतात पर्जन्याचे वितरण असमान आहे.
  • मेघालय राज्यातील चेरापुंजी येथे जगातील सर्वाधिक पाऊस पडतो.
  • राजस्थानच्या वाळवंटी प्रदेशात सर्वात कमी पाऊस पडतो.
  • मान्सून वाऱ्यांच्या आगमनानुसार पर्जन्याचे प्रमाण बदलते.

ब्राझील

• स्थान: ब्राझील हा दक्षिण अमेरिका खंडातील सर्वात मोठा देश आहे. हा देश उत्तर गोलार्ध, दक्षिण गोलार्ध आणि पश्चिम गोलार्ध मध्ये पसरलेला आहे. ब्राझील ५°१६' उत्तर ते ३३°४४' दक्षिण अक्षांश आणि ३४°४७' पश्चिम ते ७३°५९' पश्चिम रेखांश दरम्यान स्थित आहे.


• विस्तार: ब्राझीलचा एकूण भौगोलिक विस्तार ८५,१५,७६७ चौरस किलोमीटर आहे. ब्राझीलची उत्तर-दक्षिण लांबी ४,३९५ किलोमीटर आहे आणि पूर्व-पश्चिम रुंदी ४,३१९ किलोमीटर आहे. ब्राझीलला ७,४९१ किलोमीटर लांबीचा अटलांटिक महासागराचा किनारा लाभलेला आहे.


• हवामान: ब्राझीलमध्ये विविध प्रकारचं हवामान आढळतं.
  • विषुववृत्तीय हवामान: अमेझॉन नदीच्या खोऱ्यात विषुववृत्तीय हवामान आढळते.
  • उष्ण कटिबंधीय हवामान: मध्य ब्राझीलमध्ये उष्ण कटिबंधीय हवामान आढळते.
  • समशीतोष्ण हवामान: दक्षिणेकडील भागात समशीतोष्ण हवामान आढळते.


• तापमान:
  • विषुववृत्तीय प्रदेशात सरासरी तापमान २५°C ते ३०°C असते.
  • उष्ण कटिबंधीय प्रदेशात तापमान २२°C ते २८°C पर्यंत असते.
  • दक्षिणेकडील समशीतोष्ण प्रदेशात तापमान ०°C ते २०°C पर्यंत बदलू शकते.


• पर्जन्यमान:
  • अमेझॉनच्या खोऱ्यात सर्वाधिक पाऊस पडतो.
  • ईशान्य ब्राझीलमध्ये कमी पाऊस पडतो, ज्यामुळे दुष्काळ पडण्याची शक्यता असते.
  • पर्जन्याचे प्रमाण प्रदेशानुसार बदलते.

देश आणि दिशानुसार होणारे बदल

• भारत:
  • उत्तर: उत्तरेकडील हिमालयीन प्रदेशात तापमान घटते आणि पर्जन्याचे प्रमाण बदलते.
  • दक्षिण: दक्षिणेकडील राज्यांमध्ये तापमान अधिक स्थिर असते आणि पर्जन्याचे प्रमाण जास्त असते.
  • पूर्व: पूर्वेकडील राज्यांमध्ये जास्त पाऊस पडतो.
  • पश्चिम: पश्चिमेकडील राज्यांमध्ये वाळवंटी हवामान आढळते आणि पर्जन्यमान कमी असते.


• ब्राझील:
  • उत्तर: उत्तरेकडील अमेझॉनच्या खोऱ्यात तापमान आणि पर्जन्यमान जास्त असते.
  • दक्षिण: दक्षिणेकडील भागात तापमान कमी असते आणि हवामान समशीतोष्ण असते.
  • पूर्व: पूर्वीकडील किनाऱ्याजवळ उष्ण कटिबंधीय हवामान आढळते.
  • पश्चिम: पश्चिमेकडील भागात पर्जन्याचे प्रमाण बदलते आणि काही ठिकाणी कमी पाऊस पडतो.

मला आशा आहे की ही माहिती तुमच्यासाठी उपयुक्त ठरेल.

भारतात, थंडी साधारणपणे फेब्रुवारी महिन्याच्या अखेरीस कमी व्हायला लागते आणि मार्चमध्ये उष्णता वाढू लागते.

वसंत, ग्रीष्म, वर्षा, शरद, हेमंत आणि शिशिर अशा सहा ऋतूंमध्येही आपण वर्षाची विभागणी करतो.  .प्रदेशागणिक होणारा हवामानातील बदल हा वाढत्या अंतरानुसार अधिक स्पष्ट होतो. जसे की एकाच गावातील दोन ठिकाणचे हवामान सारखेच मानले जाते, तेव्हा सू़क्ष्म फरक बाजूला ठेवले जातात. परंतु हीच दोन ठिकाणे काहीशे किंवा काही हजार किलोमीटर अंतरावर असतील तर मात्र ही ठिकाणे वेगवेगळ्या हवामानाची असू शकतात. त्याचसोबत सभोवतालची भौगोलिक परिस्थितीही त्याकरिता महत्त्वाची ठरते. उदा. काश्मीर, हिमाचल प्रदेश, राजस्थान, महाराष्ट्र, केरळ यांमधील हवामान एकमेकांपेक्षा खूपच वेगळे आहे, तसेच ऋतूदेखील थोडे अधिक वेगळे आहेत. पण हा ऋतूंमधील फरक काश्मीर आणि कन्याकुमारी दरम्यान जास्त स्पष्ट दिसून येतो. हीच अंतरे काही हजार किलोमीटरपर्यंत वाढविल्यास विविधता आणखी वाढते.

वर्षभरातील तापमानानुसार पृथ्वीचे अनेक भाग कल्पिलेले आहेत. पैकी शीत कटिबंध, समशीतोष्ण कटिबंध आणि उष्ण कटिबंध हे तीन मुख्य विभाग आहेत..

ब्राझीलकडे वेगवेगळ्या दिशांनी वारे येतात, त्यापैकी काही प्रमुख वारे खालीलप्रमाणे:

• आग्नेय व्यापारी वारे (Southeast Trade Winds): हे वारे अटलांटिक महासागरावरून आग्नेय दिशेकडून ब्राझीलच्या किनाऱ्याकडे वाहतात.
• उत्तर अटलांटिक वारे (North Atlantic Winds): हे वारे उत्तर अटलांटिक महासागरावरून येतात आणि ब्राझीलच्या उत्तर भागावर परिणाम करतात.
• ॲमेझॉन बेसिनमधील स्थानिक वारे: ॲमेझॉनच्या जंगलातून तयार होणारे स्थानिक वारे या भागातील हवामानावर परिणाम करतात.

हे वारे ब्राझीलच्या हवामानावर आणि पर्जन्यावर परिणाम करतात.