
वाक्य रचना
0
Answer link
या वाक्यात, "ताजमहाल" हा कर्ता आणि "बांधण्याला" हे कर्म आहे.
स्पष्टीकरण:
* कर्ता: क्रिया करणारा.
* कर्म: क्रियाद्वारे प्रभावित होणारा.
या वाक्यात, "ताजमहाल" क्रिया ("बांधण्याला") करत आहे, म्हणून तो कर्ता आहे. "बांधण्याला" ही क्रिया "ताजमहाल" वर होत आहे, म्हणून ते कर्म आहे.
टीप:
* या वाक्यात "खूप वर्षे झाली" हे कालमापन आहे, कर्ता किंवा कर्म नाही.
0
Answer link
आपण दिलेल्या वाक्यात दोन वाक्य आहेत:
- शीतल छान नाचते.
- पण तिला जमत नाही.
या दोन वाक्यांमधील प्रयोगाचा विचार केल्यास, पहिले वाक्य कर्तरी प्रयोगाचे आहे, तर दुसरे वाक्य भाव प्रयोगाचे आहे.
1. कर्तरी प्रयोग: जेव्हा कर्त्यानुसार क्रियापदाचे रूप बदलते, तेव्हा तो कर्तरी प्रयोग असतो. पहिल्या वाक्यात 'शीतल' करता आहे आणि त्यानुसार क्रियापद 'नाचते' असे आहे.
2. भाव प्रयोग: जेव्हा कर्ता आणि कर्म यांच्या लिंग व वचनानुसार क्रियापद बदलत नाही, तेव्हा तो भाव प्रयोग असतो. दुसऱ्या वाक्यात 'जमत नाही' हे क्रियापद कोणत्याही कर्त्याच्या लिंग किंवा वचनानुसार बदलत नाही.
त्यामुळे, या वाक्यांमधील प्रयोग कर्तरी आणि भाव आहेत.
0
Answer link
मराठी वाक्यरचना नियम:
मराठी वाक्यरचना काही विशिष्ट नियमांनुसार बांधलेली असते. हे नियम भाषेला अधिक सुलभ आणि अर्थपूर्ण बनवतात. खाली काही महत्त्वाचे नियम दिलेले आहेत:
-
कर्ता-कर्म-क्रियापद (Subject-Object-Verb): मराठी वाक्यरचनेचा मूळ आधार कर्ता-कर्म-क्रियापद हा आहे. सामान्यतः, कर्ता वाक्याच्या सुरुवातीला येतो, त्यानंतर कर्म आणि शेवटी क्रियापद असतो.
उदाहरण: 'राम आंबा खातो.' ह्या वाक्यात, 'राम' कर्ता आहे, 'आंबा' कर्म आहे आणि 'खातो' क्रियापद आहे.
-
लिंग, वचन आणि विभक्ती: मराठीमध्ये लिंग, वचन आणि विभक्तीनुसार नामांमध्ये बदल होतो. क्रियापदांचे रूप कर्त्याच्या लिंग आणि वचनानुसार बदलते.
उदाहरण:
- मुलगा खेळतो (पुल्लिंग, एकवचन)
- मुलगी खेळते (स्त्रीलिंग, एकवचन)
- मुले खेळतात (अनेकवचन)
-
विशेषण: विशेषण नामाबद्दल अधिक माहिती देते. विशेषण सामान्यतः नामाच्या आधी येते.
उदाहरण: 'सुंदर मुलगी'. यात 'सुंदर' हे विशेषण आहे.
-
सर्वनाम: सर्वनाम नामाऐवजी वापरले जाते.
उदाहरण: 'तो', 'ती', 'ते', 'आपण' ही सर्वनामे आहेत.
-
क्रियाविशेषण: क्रियाविशेषण क्रियापदाबद्दल अधिक माहिती देते.
उदाहरण: 'तो हळू बोलतो'. यात 'हळू' हे क्रियाविशेषण आहे.
-
शब्दक्रम: मराठीत शब्दक्रम महत्त्वाचा असतो. शब्दक्रमामुळे वाक्याचा अर्थ बदलू शकतो.
उदाहरण: 'मी त्याला पाहिले' आणि 'त्याला मी पाहिले' या दोन्ही वाक्यांचा अर्थ वेगळा आहे.
- अलंकारिक भाषा: मराठीमध्ये उपमा, रूपक, उत्प्रेक्षा, यमक असे अनेक अलंकार वापरले जातात, ज्यामुळे भाषेला सौंदर्य प्राप्त होते.
हे नियम मराठी भाषेला एक विशिष्ट रचना आणि सौंदर्य प्रदान करतात. त्यामुळे मराठी वाक्यरचना समजून घेणे महत्त्वाचे आहे.
0
Answer link
तुमचा मुद्दा लक्षात आला. कृपया तुमचा प्रश्न मराठीमध्ये विचाराल, तर मला उत्तर देणे सोपे जाईल.
0
Answer link
सुरेश भटांनी गझल लिहिली, या वाक्यातील प्रयोग कर्मणी आहे.
स्पष्टीकरण:
- या वाक्यात 'गझल' हे कर्म आहे आणि 'लिहिली' हे क्रियापद कर्माप्रमाणे बदलते.
- कर्मणी प्रयोगात कर्माला प्राधान्य दिले जाते.
उदाहरण:
- कर्ता: सुरेश भट
- कर्म: गझल
- क्रियापद: लिहिली