शेळीपालन

• राष्ट्रीय पशुधन अभियान (National Livestock Mission): या योजनेअंतर्गत, शेळी/बकरी पालन युनिट (unit) स्थापन करण्यासाठी सरकारकडून आर्थिक सहाय्य (financial assistance) दिले जाते. यामध्ये वैयक्तिक शेतकरी, स्वयंसहायता गट (self-help groups), शेतकरी उत्पादक कंपन्या (farmer producer companies) आणि सहकारी संस्था (cooperative societies) अर्ज करू शकतात.
• महाराष्ट्र राज्य ग्रामीण उपजीविका अभियान (Maharashtra State Rural Livelihoods Mission - MSRLM): या अभियानाद्वारे, ग्रामीण भागातील महिला बचत गटांना (women's self-help groups) बकरी पालन व्यवसायासाठी अर्थसहाय्य आणि प्रशिक्षण (training) दिले जाते.
• जिल्हा वार्षिक योजना (District Annual Plan): प्रत्येक जिल्ह्यासाठी जिल्हा वार्षिक योजना असते, ज्यामध्ये बकरी पालनासाठी विशेष तरतूद (special provision) केली जाते. या योजनेअंतर्गत, लाभार्थींना (beneficiaries) अनुदान (subsidies) आणि इतर सुविधा मिळतात.
• त्मनिर्भर भारत अभियान (Atmanirbhar Bharat Abhiyan): या अभियानाद्वारे, पशुसंवर्धन (animal husbandry) क्षेत्राला प्रोत्साहन देण्यासाठी विविध योजना राबविल्या जात आहेत, ज्यात बकरी पालनाचा देखील समावेश आहे.

अधिक माहितीसाठी, आपण महाराष्ट्र सरकारच्या पशुसंवर्धन विभागाच्या वेबसाइटला भेट देऊ शकता: पशुसंवर्धन विभाग, महाराष्ट्र शासन

तसेच, आपल्या जिल्ह्यातील कृषी विभाग (agriculture department) किंवा पशुवैद्यकीय दवाखान्यात (veterinary hospital) संपर्क साधून आपण योजनांची माहिती आणि अर्ज प्रक्रिया (application process) जाणून घेऊ शकता.

दुधासाठी प्रसिद्ध शेळी सानेन (Saanen) आहे.

सानेन शेळीची काही वैशिष्ट्ये:

• उत्तम दुग्ध उत्पादन क्षमता.
• शांत स्वभाव.
• जास्त दूध देणारी विदेशी जात.

टीप: सानेन शेळी मूळची स्वित्झर्लंडची आहे. डेअरी नॉलेज पोर्टल या संकेतस्थळावर सानेन शेळीबद्दल अधिक माहिती उपलब्ध आहे.

महत्वाचे:

• प्रत्येक योजनेची माहिती आणि नियम बदलू शकतात, त्यामुळे अर्ज करण्यापूर्वी संबंधित विभागाकडूनcurrent माहिती घेणे आवश्यक आहे.
• तुम्ही तुमच्या क्षेत्रातील कृषी विभाग किंवा पशुसंवर्धन कार्यालयात संपर्क साधून अधिक माहिती मिळवू शकता.