नियम
भारतामध्ये 'दोन अपत्य' (two-child norm) हा नियम, ज्यानुसार दोनपेक्षा जास्त अपत्य असलेल्या व्यक्तींना स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका लढवण्यास अपात्र ठरवले जाते, तो महाराष्ट्र राज्यात 12 सप्टेंबर 2001 रोजी लागू झाला.
या नियमानुसार, जर एखाद्या उमेदवाराला 12 सप्टेंबर 2001 नंतर तिसरे अपत्य झाले असेल, तर ती व्यक्ती ग्रामपंचायत, पंचायत समिती, जिल्हा परिषद, नगर परिषद किंवा महानगरपालिका निवडणुका लढवण्यासाठी अपात्र ठरते.
या नियमाचा उद्देश लोकसंख्या नियंत्रणाला प्रोत्साहन देणे हा आहे. अनेक राज्यांमध्ये स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुकांसाठी असा नियम लागू आहे, परंतु त्याची अंमलबजावणी आणि विशिष्ट तारखा राज्यानुसार भिन्न असू शकतात. महाराष्ट्रात हा नियम 'महाराष्ट्र स्थानिक प्राधिकरण सदस्य निरर्हता (त्रुटीसाठी) अधिनियम, 1995' (Maharashtra Local Authorities Members' Disqualification (Defects) Act, 1995) आणि संबंधित कायद्यांमधील दुरुस्त्यांद्वारे लागू करण्यात आला आहे.
- MRP पेक्षा जास्त किंमत: कोणताही विक्रेता छापील किमतीपेक्षा (Maximum Retail Price - MRP) जास्त किंमत आकारू शकत नाही.
- किंमत प्रदर्शन: बार मालकाने त्यांच्याकडील बिअरच्या किमती दर्शनी भागात लावणे आवश्यक आहे.
- राज्य उत्पादन शुल्क नियम: राज्य उत्पादन शुल्क विभागाचे नियम व कायदे बार मालकांना बंधनकारक आहेत.
- ग्राहक संरक्षण कायदा: जास्तीची किंमत आकारल्यास ग्राहक ग्राहक संरक्षण कायद्या अंतर्गत तक्रार दाखल करू शकतात.
तुम्ही 'द लँड रेव्हेन्यू रूल्स 1972' आणि 'द बॉम्बे ट्रेझरी रूल्स 1960' याबद्दल माहिती विचारत आहात. या दोन्ही नियमांमधील काही प्रमुख मुद्दे खालीलप्रमाणे:
- भू-राजस्व नियम, 1972: हे नियम महाराष्ट्र जमीन महसूल संहिता, 1966 च्या अंतर्गत तयार करण्यात आले आहेत.
- उद्देश: जमिनीवरील महसूल आणि इतर संबंधित बाबींचे व्यवस्थापन करणे हा या नियमांचा उद्देश आहे.
- महत्त्वपूर्ण तरतुदी:
- जमिनीची नोंदणी, मूल्यांकन आणि वर्गीकरण.
- महसूल निर्धारण आणि वसुली.
- जमीन अभिलेख व्यवस्थापन.
- जमीन वापराचे नियम आणि शर्ती.
- बॉम्बे ट्रेझरी नियम, 1960: हे नियम महाराष्ट्र शासनाच्या कोषागार आणि लेखांशी संबंधित आहेत.
- उद्देश: शासकीय कोषागारांचे व्यवस्थापन, सरकारी देणी व जमा व्यवस्थित करणे, आणि वित्तीय व्यवहारांवर नियंत्रण ठेवणे हा या नियमांचा उद्देश आहे.
- महत्त्वपूर्ण तरतुदी:
- कोषागारातील जमा आणि खर्च करण्याची प्रक्रिया.
- चेक आणि इतर वित्तीय साधनांचे व्यवस्थापन.
- सरकारी कर्मचाऱ्यांचे वेतन आणि भत्ते.
- लेखा परीक्षण आणि अंतर्गत नियंत्रण.
हे नियम शासकीय कामकाज सुरळीत चालण्यासाठी आणि वित्तीय व्यवस्थापन अधिक कार्यक्षम करण्यासाठी तयार करण्यात आले आहेत.
अधिक माहितीसाठी, आपण महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊ शकता.
- HSRP नंबर प्लेट उच्च दर्जाच्या ॲल्युमिनियमपासून बनवलेली असते, ज्यामुळे ती अधिक टिकाऊ आणि सुरक्षित असते.
- प्रत्येक नंबर प्लेटवर युनिक सिरीयल नंबर असतो.
- त्यासोबत थ्रीडी होलोग्राम स्टिकर दिलेले असते, ज्यामुळे ती डुप्लिकेट करणे कठीण होते.
- होलोग्राम स्टिकरवर अशोक स्तंभ असतो आणि यात वाहनाचा तपशील असतो.
- या नंबर प्लेटवर रेडिओ फ्रिक्वेन्सी आयडेंटिफिकेशन टॅग (RFID Tag) असतो, ज्यामुळे वाहनाची ओळख रिमोटद्वारे शक्य होते.
- सुरक्षेसाठी या नंबर प्लेटवर एक युनिक लेझर कोडही छापला जातो, जो सहज काढता येत नाही.
- सुरक्षा वाढते आणि बनावट नंबर प्लेट वापरून होणारे गुन्हे कमी होतात.
- वाहनाची ओळख पटवणे सोपे होते, RTO आणि पोलिसांना पडताळणी करणे सोपे जाते.
- वेळेत HSRP प्लेट बसवल्यास दंड आणि कारवाई टाळता येते.
- वाहनांचे मालकी हक्क हस्तांतरण, पत्ता बदल, विमा अद्ययावत करणे यासारखी कामे थांबविण्यात येतील.
- मोटार वाहन कायद्यानुसार दंडात्मक कारवाई होऊ शकते.
- HSRP नंबर प्लेट मिळवण्यासाठी ऑनलाइन अर्ज करणे आवश्यक आहे.
- अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन वाहनाची माहिती भरा आणि शुल्क ऑनलाइन भरा.
- दुचाकीसाठी ₹450, तीन चाकीसाठी ₹500, आणि चारचाकी व इतर वाहनांसाठी ₹745 + GST शुल्क आहे.
अधिकृत नियमावली:
- तांत्रिक कारणे: बस खराब झाल्यास किंवा तांत्रिक अडचणीमुळे बंद पडल्यास, तिला टोचन करून घेऊन जाण्याची परवानगी आहे.
- परवाना: टोचन करणाऱ्या वाहनाकडे योग्य परवाना (टowing license) असणे आवश्यक आहे.
- सुरक्षा: टोचन करताना सुरक्षा मानकांचे पालन करणे आवश्यक आहे, जसे कि योग्य रस्सी (rope) वापरणे, वेग मर्यादित ठेवणे, आणि दोन्ही वाहनांवर योग्य सिग्नल लावणे.
अनधिकृत नियमावली:
- नियमांचे उल्लंघन: जर टोचन करताना सुरक्षा मानकांचे उल्लंघन झाले, तर ते अनधिकृत ठरते.
- परवानगी नसणे: जर टोचन करणाऱ्या वाहनाकडे आवश्यक परवाना नसेल, तर ते अनधिकृत मानले जाते.
- धोकादायक स्थिती: जर टोचन करताना सार्वजनिक सुरक्षिततेला धोका निर्माण झाला, तर ते अनधिकृत ठरते.
आरटीओच्या नियमांनुसार, टोचन करताना काही गोष्टी कटाक्षाने पाळणे आवश्यक आहे. अधिक माहितीसाठी, आपण आपल्या स्थानिक आरटीओ कार्यालयाशी संपर्क साधू शकता.