दुर्बीण
इ.स. १६०९ मध्ये गॅलिलिओ गॅलिली (Galileo Galilei) यांनी अधिक सुधारित दुर्बीण तयार केली.
गॅलिलिओने तयार केलेली दुर्बीण ही पूर्वीच्या दुर्बिणीपेक्षा जास्त शक्तिशाली होती आणि त्यामुळे आकाशातील वस्तू अधिक स्पष्टपणे दिसू लागल्या. या दुर्बिणीच्या साहाय्याने गॅलिलिओने अनेक महत्त्वपूर्ण खगोलीय शोध लावले.
अधिक माहितीसाठी:
आशियातील सर्वात मोठ्या व्यासाची दुर्बीण लार्ज स्काय एरिया मल्टी-ऑब्जेक्ट फायबर स्पेक्ट्रोस्कोपिक टेलिस्कोप (LAMOST) आहे. या दुर्बिणीला ग्‍युओ शौ जिंग टेलिस्कोप (Guo Shoujing Telescope) असेही म्हणतात.
व्यास: या दुर्बिणीच्या आरशाचा व्यास 4 मीटर (13.1 फूट) आहे.
ही दुर्बीण चीनमध्ये स्थित आहे.
अधिक माहितीसाठी:
इ.स. 1609 मध्ये गॅलिलिओ गॅलीली (Galileo Galilei) यांनी अधिक सुधारित दुर्बीण तयार केली.
गॅलिलिओने तयार केलेली दुर्बीण ही मूळ दुर्बिणीपेक्षा अधिक शक्तिशाली होती आणि त्याद्वारे आकाशातील वस्तू अधिक स्पष्टपणे दिसू शकत होत्या. त्यांच्या दुर्बिणीमुळे खगोलशास्त्रात (astronomy) मोठी क्रांती झाली.
अधिक माहितीसाठी:
तारकर्त्याचा शोध एलियास होवे यांनी लावला.
एलियास होवे हे अमेरिकेचे संशोधक होते आणि त्यांनी 1846 मध्ये तारकर्त्याचा शोध लावला.
संदर्भ:
रेडिओ दुर्बीण:
रेडिओ दुर्बीण हे एक प्रकारचे दुर्बीण आहे जे आकाशातून येणाऱ्या रेडिओ लहरी शोधण्यासाठी वापरले जाते.
सामान्य दुर्बीण जसे प्रकाश वापरतात, त्याचप्रमाणे रेडिओ दुर्बीण रेडिओ लहरी वापरतात।
या दुर्बिणीच्या साहाय्याने खगोलशास्त्रज्ञ आकाशातील तारे, ग्रह आणि इतर वस्तूंबद्दल माहिती मिळवतात.
रेडिओ दुर्बिणीचे फायदे:
- रेडिओ लहरी ढग आणि धूळ भेदून जाऊ शकतात, त्यामुळे रेडिओ दुर्बीण आकाशाच्या अशा भागांचे निरीक्षण करू शकते जे सामान्य दुर्बिणीने पाहणे शक्य नसते.
- रेडिओ दुर्बीण दिवसा आणि रात्री दोन्ही वेळेस वापरता येते.
रेडिओ दुर्बिणीचे उदाहरण:
भारतामध्ये पुणे शहराच्या जवळ巨 मीटर वेव्ह रेडिओ टेलिस्कोप (Giant Metrewave Radio Telescope - GMRT) नावाची एक मोठी रेडिओ दुर्बीण आहे.