शहर

शहराची वैशिष्ट्ये (Features of a City):

शहरांमध्ये अनेक वैशिष्ट्ये असतात, त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे:

• लोकसंख्या: शहरांमध्ये लोकसंख्या जास्त असते.

• अर्थव्यवस्था: शहरे आर्थिक केंद्र असतात आणि विविध उद्योगधंदे, व्यापार आणि नोकरीच्या संधी येथे उपलब्ध असतात.

• शिक्षण: शहरांमध्ये शाळा, महाविद्यालये आणि विद्यापीठे असल्यामुळे शिक्षणाची चांगली सोय असते.

• संस्कृती: शहरे विविध संस्कृतींचे मिश्रण असतात. वेगवेगळ्या प्रांतातील आणि देशांतील लोक येथे एकत्र राहतात.

• सोयीसुविधा: शहरांमध्ये वाहतूक, पाणी, वीज, आरोग्य, मनोरंजन इत्यादी सोयीसुविधा चांगल्या प्रकारे उपलब्ध असतात.

• तंत्रज्ञान: शहरांमध्ये नवीन तंत्रज्ञानाचा वापर लवकर होतो.

• गुन्हेगारी: शहरांमध्ये गुन्हेगारीचे प्रमाण जास्त असू शकते.

• प्रदूषण: शहरांमध्ये प्रदूषण (हवा आणि ध्वनी) जास्त असते.

टीप: शहरांची वैशिष्ट्ये शहरानुसार बदलू शकतात.

• पुणे हे शिक्षण आणि संशोधनाचे केंद्र आहे.
• येथे अनेक नामांकित शिक्षण संस्था आहेत.
• पुण्यात सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठ (पूर्वीचे पुणे विद्यापीठ), डेक्कन कॉलेज, फर्ग्युसन कॉलेज यांसारख्या अनेक जुन्या आणि प्रतिष्ठित शिक्षण संस्था आहेत.
• पुण्यात अनेक संशोधन संस्था आणि तंत्रज्ञान संस्था आहेत, त्यामुळे विद्यार्थ्यांसाठी उच्च शिक्षणाचे उत्तम संधी उपलब्ध आहेत.

• कुलाबा
• लहान कुलाबा (ओल्ड वुमन आयलंड)
• माझगाव
• गिरगाव
• वरळी
• परळ
• माहीम

1. मुघल साम्राज्यातील महत्त्वाचे शहर: बऱ्हाणपूर हे मुघल साम्राज्याच्या काळात एक महत्त्वाचे शहर होते. हे शहर डेक्कनच्या राज्यांसाठी मुघलांचे प्रवेशद्वार मानले जात असे.

2. व्यापार आणि वाणिज्य केंद्र: बऱ्हाणपूर हे व्यापार आणि वाणिज्य केंद्र म्हणून विकसित झाले. येथे विविध प्रकारच्या वस्तूंची खरेदी-विक्री होत असे.

3. राजधानीचे शहर: काही काळ बऱ्हाणपूर हे मुघल साम्राज्याची राजधानी देखील होते. शहाजादा परवेझ याने येथे वास्तव्य केले होते आणि शहराच्या विकासाला चालना दिली.

4. ऐतिहासिक वास्तू: बऱ्हाणपूरमध्ये अनेक ऐतिहासिक वास्तू आहेत, ज्यात शाही किल्ला, जामा मशीद आणि बीबी की मस्जिद यांचा समावेश होतो. या वास्तू मुघलकालीन कला आणि स्थापत्यकलेचा उत्कृष्ट नमुना आहेत.

5. सांस्कृतिक केंद्र: बऱ्हाणपूर हे विविध संस्कृतींचे মিলন केंद्र बनले. येथे अनेक भाषा, धर्म आणि परंपरांचे लोक एकत्र आले आणि त्यांनी शहराच्या सांस्कृतिक समृद्धीत योगदान दिले.

6. कृषी उत्पादन: बऱ्हाणपूरची जमीन सुपीक असल्याने येथे उत्तम शेती होत असे. हे शहर आपल्या उत्कृष्ट कृषी उत्पादनासाठी ओळखले जाते.

• कोलकाता (Kolkata)
• वाराणसी (Varanasi)
• दिल्ली (Delhi)
• अंबाला (Ambala)
• अमृतसर (Amritsar)

• लाहोर (Lahore)
• रावळपिंडी (Rawalpindi)
• पेशावर (Peshawar)

• ढाका (Dhaka)
• चittagong (Chattogram)