पृथ्वी

पृथ्वी स्वतःच्या अक्षाभोवती गोल फिरते त्या क्रियेला पृथ्वीचे परिवर्तन असे म्हणतात. ह्या अक्षाला पृथ्वीचा आस असे म्हणतात. पृथ्वीचा आस दक्षिणोत्तर असून उत्तरेकडे तो साधारणपणे ध्रुव ताऱ्याकडे रोखलेला आहे. पृथ्वी स्वतःभोवती पश्चिमेकडून पूर्वेकडे फिरते. ध्रुवताऱ्यावरून बघितल्यास पृथ्वी घड्याळाच्या विरुद्ध दिशेने फिरते असे दिसेल.

पृथ्वी स्वतःभोवतीची एक फेरी २३ तास, ५६ मिनिटे आणि ४.०९९ सेकंदात पूर्ण करते. सूर्याचा संदर्भ घेऊन विचार केला तर पृथ्वी बरोबर एक दिवसात अथवा २४ तासात एक फेरी पूर्ण करते. हा फरक पृथ्वीच्या सूर्याभोवतीच्या परिभ्रमणामुळे होतो. प्रति दिवशी हा फरक ८६,४००(२४ तासांचे गुणाकार) सेकंदांचा असतो.

पृथ्वीच्या परिवर्तनामुळे दिवस आणि रात्र होतात. पृथ्वीच्या उत्तर गोलार्धात, जेव्हा पृथ्वीचा पश्चिम भाग सूर्याच्या प्रकाशाखाली येतो, तेव्हा तेथे दिवस असतो. जेव्हा पृथ्वीचा पूर्व भाग सूर्याच्या प्रकाशाखाली येतो, तेव्हा तेथे रात्र असते.

पृथ्वीच्या परिवर्तनामुळेच पृथ्वीवरील वारा, पाऊस, ऋतू आणि समुद्राची भरती-ओहोटी या गोष्टी होतात.

पृथ्वीच्या परिवर्तनामुळे होणाऱ्या काही परिणामांवर खालीलप्रमाणे प्रकाश टाकता येईल:

दिवस आणि रात्र: पृथ्वीच्या परिवर्तनामुळेच दिवस आणि रात्र होतात. पृथ्वी स्वतःभोवती पश्चिमेकडून पूर्वेकडे फिरते. पृथ्वीच्या ज्या भागावर सूर्याचा प्रकाश पडतो, तेथे दिवस असतो आणि ज्या भागावर सूर्याचा प्रकाश पडत नाही, तेथे रात्र असते.

वारा: पृथ्वीच्या परिवर्तनामुळेच वारे होतात. पृथ्वीच्या उत्तर गोलार्धात, जेव्हा पृथ्वीचा पश्चिम भाग सूर्याच्या प्रकाशाखाली येतो, तेव्हा तेथे हवा गरम होते आणि हलकी होते. ही हवा पूर्वेकडे सरकते आणि पृथ्वीच्या पूर्व भागात पोहोचते. तेथे हवा थंड होते आणि जड होते. ही हवा पुन्हा पश्चिमेकडे सरकते. अशा प्रकारे, उत्तर गोलार्धात वारे पश्चिमेकडून पूर्वेकडे वाहतात. दक्षिण गोलार्धात, वारे पूर्वेकडून पश्चिमेकडे वाहतात.

पाऊस: पृथ्वीच्या परिवर्तनामुळेच पाऊस पडतो. पृथ्वीवरील वातावरणातील पाण्याची वाफ सूर्याच्या उष्णतेमुळे गरम होते आणि वर जाते. वर गेल्यावर, ही पाण्याची वाफ थंड होते आणि पाऊस म्हणून पडते.

ऋतू: पृथ्वीच्या सूर्याभोवतीच्या परिभ्रमणामुळे आणि पृथ्वीच्या अक्षाच्या कलणामुळे ऋतू होतात. पृथ्वीच्या सूर्याभोवतीच्या परिभ्रमणामुळे, पृथ्वीच्या उत्तर गोलार्धात आणि दक्षिण गोलार्धात सूर्याचे प्रकाशाचे प्रमाण वेगवेगळे असते. यामुळे, पृथ्वीच्या उत्तर गोलार्धात आणि दक्षिण गोलार्धात ऋतू वेगवेगळे असतात.

समुद्राची भरती-ओहोटी: पृथ्वीच्या चंद्र आणि सूर्याच्या गुरुत्वाकर्षणामुळे समुद्राची भरती-ओहोटी होते. पृथ्वीच्या उत्तर गोलार्धात, चंद्र आणि सूर्याचे गुरुत्वाकर्षण पृथ्वीच्या उत्तर गोलार्धातील समुद्राला वर उचलते. यामुळे, उत्तर गोलार्धात भरती होते. दक्षिण गोलार्धात, चंद्र आणि सूर्याचे गुरुत्वाकर्षण पृथ्वीच्या दक्षिण गोलार्धातील समुद्राला खाली खेचते. यामुळे, दक्षिण गोलार्धात ओहोटी होते.