खगोलशास्त्र
पूळन म्हणजे नदीच्या पात्रातील वाळूचा किंवा रेतीचा भाग.
नदी जेव्हा समुद्राला मिळते, तेव्हा नदीच्या मुखाजवळ पूळण तयार होते. या ठिकाणी नदीने आणलेली माती, वाळू आणि इतर sediment जमा होतात.
पूळण अनेक कारणांसाठी महत्त्वाची असते:
- ती विविध वनस्पती आणि प्राणी यांचे घर असते.
- पूर आणि समुद्राच्या लाटांपासून संरक्षण करते.
- मनोरंजनासाठी उपयुक्त जागा असते.
इंग्रजीमध्ये पूळनला बीच (Beach) म्हणतात.
सौरमंडळातील सर्वात मोठा ग्रह गुरू आहे.
गुरू हा ग्रह आकारमानाने पृथ्वीपेक्षा खूप मोठा आहे. त्याचे वस्तुमान पृथ्वीच्या ३१८ पट जास्त आहे आणि त्याचा व्यास पृथ्वीच्या व्यासाच्या अंदाजे ११ पट आहे.
अधिक माहितीसाठी आपण NASA च्या वेबसाइटला भेट देऊ शकता: NASA - Jupiter
- बुध
- शुक्र
- पृथ्वी
- मंगळ
- गुरू
- शनि
- युरेनस
- नेपच्यून
हे ग्रह त्यांच्या आकारानुसार आणि रचनेनुसार विभागले गेले आहेत. बुध, शुक्र, पृथ्वी आणि मंगळ हे स्थलीय ग्रह आहेत, जे मुख्यतः खडक आणि धातूंनी बनलेले आहेत. गुरू आणि शनि हे वायूचे महाकाय ग्रह आहेत, जे मुख्यतः हायड्रोजन आणि हेलियमने बनलेले आहेत. युरेनस आणि नेपच्यून हे बर्फाचे महाकाय ग्रह आहेत, जे मुख्यतः पाणी, अमोनिया आणि मिथेनने बनलेले आहेत.
प्लूटो हा एक बटु ग्रह आहे, जो नेपच्यूनच्या पलीकडे स्थित आहे. या व्यतिरिक्त, सूर्यमालेत अनेक लघु ग्रह, धूमकेतू आणि उल्कापिंड देखील आहेत.
मध्यरात्र म्हणजे रात्रीचे १२:०० वाजताची वेळ. ही वेळ दिवसाच्या मध्यात येते, म्हणजेच २४ तासांच्या दिवसाचे दोन समान भाग होतात.
व्याख्या: मध्यरात्र ही एक संज्ञा आहे जी रात्रीच्या सर्वात मधल्या भागाला दर्शवते.
उपयोग: मध्यरात्रीचा उपयोग अनेकदा वेळ दर्शवण्यासाठी, गोष्टी निश्चित करण्यासाठी किंवा कथा-कादंबऱ्यांमध्ये रहस्यमय वातावरण तयार करण्यासाठी केला जातो.
इतर माहिती:
- मध्यरात्रीनंतरचा काळ हा नवीन दिवसाची सुरुवात मानला जातो.
- अनेक संस्कृतींमध्ये मध्यरात्रीला विशेष महत्त्व आहे.
अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:
ध्रुव तारा:
- ध्रुव तारा उत्तर आकाशात स्थिर असतो.
- हा तारा पृथ्वीच्याRotation Axis च्या दिशेने असल्यामुळे तो एकाच ठिकाणी स्थिर दिसतो.
- ज्या ठिकाणी आपण उभे आहोत, तिथून ध्रुव ताऱ्याचा आकाशातील कोन आपल्या Locational Latitude इतका असतो.
दक्षिण गोलार्ध:
- दक्षिण गोलार्धात 'सत्यम्' नावाचा एक तारा आहे, जो आकाशातील दक्षिण ध्रुवाजवळचा तारा आहे.
- पण तो ध्रुव ताऱ्यासारखा तेजस्वी नाही.
नैसर्गिक क्रिस्टल म्हणजे नैसर्गिकरित्या तयार झालेले, रासायनिकदृष्ट्या शुद्ध आणि एकसंध असलेले घन पदार्थ. त्यांचे अणू आणि रेणू एक विशिष्ट आणि नियमित त्रिमितीय नमुन्यात (three-dimensional pattern) मांडलेले असतात. या नियमित मांडणीमुळे क्रिस्टल्सना विशिष्ट आकार आणि गुणधर्म मिळतात.
नैसर्गिक क्रिस्टल्सची काही उदाहरणे:
- क्वार्ट्झ (स्फटिक)
- हिरा
- माणिक
- नीलम
- पन्ना
क्रिस्टल्स भूगर्भात तयार होतात. काही क्रिस्टल्स लाव्हा थंड झाल्यावर तयार होतात, तर काही पाण्यातील रासायनिक घटकांच्या सांद्रतेमुळे तयार होतात.
क्रिस्टल्सचा उपयोग अनेक क्षेत्रांमध्ये होतो, जसे की:
- वैज्ञानिक संशोधन
- औषधनिर्माण
- इलेक्ट्रॉनिक्स
- आध्यात्मिक आणि उपचारात्मक पद्धती
अधिक माहितीसाठी आपण खालील लिंकला भेट देऊ शकता: