Topic icon

संस्कृती

0
लग्नासाठी मराठा मुलगी आणि कुटुंबाची पसंत झाल्यानंतर मराठवाडा भागात अनेक परंपरा आणि कार्यक्रम पार पाडले जातात. त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे:

स Negणी (Enंगेजमेंट):

मुलीकडील आणि मुलाकडील कुटुंबीय एकमेकांच्या घरी जाऊन बोलणी करतात आणि लग्नाची तारीख निश्चित करतात. साखरपुडा झाल्यावर वधू आणि वर एकमेकांना अंगठ्या घालतात.

हळद:

लग्नाच्या आदल्या दिवशी किंवा दोन दिवस आधी हळदीचा कार्यक्रम असतो. यात वधू आणि वरांना हळद लावली जाते. हळद लावताना पारंपरिक गाणी गायली जातात.

मेहंदी:

हळदीच्या कार्यक्रमाच्या आसपास मेहंदीचा कार्यक्रम असतो. वधूच्या हातावर आणि पायावर मेहंदी काढली जाते.

संगीत:

आजकाल लग्नाआधी संगीत कार्यक्रम आयोजित केला जातो, ज्यामध्ये वधू आणि वराचे कुटुंबीय नाच-गाणी करतात.

सीमांत पूजन:

वधू जेव्हा लग्नमंडपात प्रवेश करते, तेव्हा तिचे सीमांत पूजन केले जाते.

कन्यादान:

वधूचे वडील वधूचा हात वराच्या हातात देतात, याला कन्यादान म्हणतात. हे अत्यंत महत्वाचे मानले जाते.

सप्तपदी:

अग्नीच्या साक्षीने वधू आणि वर सात फेरे घेतात, याला सप्तपदी म्हणतात. प्रत्येक फेऱ्यात ते एकमेकांना काही वचनं देतात.

गृहप्रवेश:

वधू जेव्हा वराच्या घरी जाते, तेव्हा तिचे स्वागत केले जाते आणि गृहप्रवेश केला जातो.

रिसेप्शन:

लग्नानंतर रिसेप्शन आयोजित केले जाते, ज्यामध्ये नातेवाईक आणि मित्रांना आमंत्रित केले जाते.

उत्तर लिहिले · 20/4/2025
कर्म · 860
0
केरळमधील एका विशिष्ट देवाला चॉकलेटचा नैवेद्य लागतो हे खरे आहे. त्या देवतेचे नाव 'बालगणपती' आहे.

बालगणपती (Balaganapati): केरळमधील बालगणपतीला चॉकलेट विशेषतः 'मंच' (Munch) चॉकलेट अर्पण केले जाते. या परंपरेची सुरुवात एका लहान मुलामुळे झाली, ज्याने देवाला खेळतांना चॉकलेट अर्पण केले आणि त्याची इच्छा पूर्ण झाली, अशी मान्यता आहे. त्यामुळे, बालभक्त देवाला चॉकलेटचा नैवेद्य दाखवतात.

अधिक माहितीसाठी, आपण खालील लिंक बघू शकता:

उत्तर लिहिले · 16/4/2025
कर्म · 860
0
योग्य पर्याय आहे:

होय, संस्कृती समाजानुसार बदलते.

स्पष्टीकरण:

  • संस्कृती स्थिर नसते. ती सतत बदलत असते.
  • समाजाच्या गरजा, विचार आणि जीवनशैलीनुसार संस्कृतीत बदल होतात.
  • नवीन तंत्रज्ञान, शोध आणि इतर संस्कृतींशी संपर्क यामुळे सांस्कृतिक बदल घडून येतात.

अधिक माहितीसाठी, आपण खालील स्रोत पाहू शकता:

उत्तर लिहिले · 7/4/2025
कर्म · 860
0

कामाख्या देवी मंदिर हे भारतातील आसाम राज्यातील गुवाहाटी शहरामध्ये स्थित आहे. हे मंदिर तंत्रमार्गातील एक महत्त्वाचे शक्तिपीठ मानले जाते.

या मंदिराची काही वैशिष्ट्ये:
  • योनीरूपात देवी: येथे देवीची मूर्ती नसून योनीच्या रूपात तिची पूजा केली जाते.
  • अंबुबाची उत्सव: दरवर्षी जून महिन्यात अंबुबाची उत्सव असतो, ज्यात देवी रजस्वला होते, असा समज आहे. या काळात मंदिर तीन दिवस बंद ठेवले जाते.
  • नैसर्गिकरित्या रक्तस्त्राव: मंदिरातील योनीतून नैसर्गिकरित्या रक्तस्त्राव होतो, असे मानले जाते.
  • तंत्र साधना: हे मंदिर तंत्र साधनेसाठी महत्वाचे केंद्र आहे.
  • 51 शक्तिपीठांपैकी एक: कामाख्या मंदिर हे 51 शक्तिपीठांपैकी एक मानले जाते.

अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

उत्तर लिहिले · 5/4/2025
कर्म · 860
0

"नुर्वी" या नावाचा अर्थ 'पवित्र' किंवा 'प्रकाश' असा होतो. हे नाव सकारात्मकता आणि शुद्धता दर्शवते.

उत्तर लिहिले · 1/4/2025
कर्म · 860
0

मिथक: संकल्पना आणि स्वरूप

मिथक (Myth) ही एक पारंपरिक कथा आहे, जी एखाद्या विशिष्ट समाजाच्या श्रद्धा, मूल्ये आणि जगाच्या उत्पत्ती विषयीचे स्पष्टीकरण देते. मिथके सहसा अलौकिक घटना, देवदेवता, आणि नायकांशी संबंधित असतात.

संकल्पना:

  • मिथके ही केवळ काल्पनिक कथा नाहीत, तर त्या समाजाच्या सांस्कृतिक आणि धार्मिक विश्वासांचा भाग असतात.
  • मिथके पिढ्यानपिढ्या तोंडीरूपाने सांगितली जातात, त्यामुळे त्यांच्या स्वरूपात बदल होण्याची शक्यता असते.
  • प्रत्येक संस्कृतीत वेगवेगळ्या प्रकारची मिथके आढळतात, जी त्या संस्कृतीच्या वैशिष्ट्यांवर आधारित असतात.

स्वरूप:

  • उत्पत्ती कथा: जग, मानव आणि इतर जीवनांची उत्पत्ती कशी झाली, याबद्दलची माहिती देतात.
  • देवता आणि नायक: देवदेवता आणि पराक्रमी नायकांच्या कथा, त्यांची कार्ये आणि वैशिष्ट्ये सांगतात.
  • नैतिक आणि सामाजिक नियम: समाजात कसे वागावे, काय करावे आणि काय टाळावे, याबद्दल मार्गदर्शन करतात.
  • rituals आणि परंपरा: धार्मिक विधी आणि परंपरांचे महत्त्व आणि मूळ स्पष्ट करतात.

उदाहरण:

भारतीय संस्कृतीत रामायण, महाभारत यांसारख्या प्रसिद्ध मिथक कथा आहेत. ग्रीक मिथक कथांमध्ये झ्यूस (Zeus) आणि हेरा (Hera) यांच्या कथा प्रसिद्ध आहेत.

अधिक माहितीसाठी काही संदर्भ:

उत्तर लिहिले · 31/3/2025
कर्म · 860
0
राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराजांनी संविधान मूल्य दृष्टी संस्कृती कशा प्रकारे साकार केली, हे स्पष्ट करण्यासाठी त्यांचे विचार, कार्य आणि दृष्टिकोन यांचा सविस्तर अभ्यास करणे आवश्यक आहे. त्यांनी सामाजिक समता, बंधुता, धर्मनिरपेक्षता आणिValues Of Constitution मानवता यांसारख्या मूल्यांवर आधारित समाजाची निर्मिती करण्याचा प्रयत्न केला.
  • ग्राम स्वराज्य: तुकडोजी महाराजांनी ग्राम स्वराज्याची कल्पना मांडली, ज्यात प्रत्येक गाव स्वावलंबी आणि स्वयंपूर्ण असेल.

    त्यांनी गावांमध्ये शिक्षण, आरोग्य, स्वच्छता आणि उद्योग यांसारख्या सुविधा उपलब्ध करून देण्यावर भर दिला.

  • सर्वधर्म समभाव: त्यांनी सर्व धर्मांचा आदर करण्याची शिकवण दिली आणि धार्मिक सलोखा वाढवण्यावर जोर दिला.
  • अंधश्रद्धा निर्मूलन: समाजात पसरलेल्या अंधश्रद्धा आणि रूढीवादी विचार दूर करण्यासाठी त्यांनी जनजागृती केली.
  • सामुदायिक विकास: तुकडोजी महाराजांनी सामुदायिक विकासाला प्रोत्साहन दिले.

    गावकऱ्यांनी एकत्र येऊन कामे करावीत आणि गावाचा विकास साधावा, असा त्यांचा दृष्टिकोन होता.

तुकडोजी महाराजांच्या कार्याचा समाजावर झालेला प्रभाव:

तुकडोजी महाराजांनी आपल्या कार्यामुळे समाजात सकारात्मक बदल घडवले.

  • त्यांच्या विचारांमुळे लोकांमध्ये सामाजिक जाणीव जागृत झाली.
  • अंधश्रद्धा आणि रूढीवादी विचार कमी होण्यास मदत झाली.
  • गावांमध्ये विकासकामे सुरू झाली आणि ग्राम स्वराज्यची संकल्पना रूढ झाली.
अधिक माहितीसाठी: तुम्ही राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज यांच्या जीवनावर आणि कार्यावर आधारित पुस्तके आणि लेख वाचू शकता.

तसेच, त्यांच्या अधिकृत संकेतस्थळाला भेट देऊन माहिती मिळवू शकता: अधिकृत संकेतस्थळ

उत्तर लिहिले · 23/3/2025
कर्म · 860