कावीळ (Jaundice) हा एक यकृताशी संबंधित आजार आहे. यामध्ये, रक्तामध्ये बिलीरुबिनची (Bilirubin) पातळी वाढते आणि त्वचा, डोळे आणि नखे पिवळी दिसू लागतात. कावीळ झाल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे, परंतु काही सामान्य उपाय खालीलप्रमाणे आहेत:

1. आहार:
   • पोषक आहार: यकृत निरोगी राहण्यासाठी संतुलित आणि पोषक आहार घ्या. फळे, भाज्या, धान्य आणि प्रथिने (proteins) आहारात असावीत.
   • तेलकट पदार्थ टाळा: तेलकट आणि मसालेदार पदार्थ टाळावेत, कारण ते यकृतावर अतिरिक्त ताण निर्माण करू शकतात.
   • उकडलेले अन्न: उकडलेले अन्न खाणे यकृतासाठी सोपे असते.
2. द्रवपदार्थ:
   • भरपूर पाणी प्या: दररोज भरपूर पाणी प्यावे, ज्यामुळे बिलीरुबिन लघवीद्वारे बाहेर टाकण्यास मदत होते.
   • फळांचे रस: फळांचे रस, जसे की लिंबू सरबत, संत्रीचा रस घ्या.
3. आराम:
   • पुरेशी झोप: दररोज रात्री 7-8 तास झोप घेणे आवश्यक आहे, कारण झोपेत शरीर स्वतःची दुरुस्ती करते.
   • शारीरिक ताण टाळा: जास्त शारीरिक श्रम करणे टाळावे.
4. स्वच्छता:
   • स्वच्छता राखा: वैयक्तिक स्वच्छता आणि आसपासची स्वच्छता ठेवा.
   • उकळलेले पाणी: पिण्यासाठी नेहमी उकळलेल्या पाण्याचा वापर करा.
5. औषधोपचार:
   • डॉक्टरांचा सल्ला: डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार औषधोपचार घ्या. स्वतःहून कोणतेही औषध घेऊ नका.
   • यकृतासाठी औषधे: यकृताचे कार्य सुधारण्यासाठी डॉक्टर औषधे देऊ शकतात.
6. घरगुती उपाय (Home Remedies):
   • लिंबू: लिंबू यकृतासाठी उत्तम मानला जातो. लिंबू सरबत प्यायल्याने फायदा होतो.
   • मुळा: मुळ्याची भाजी किंवा मुळ्याचा रस कावीळमध्ये फायदेशीर असतो.
   • आवळा: आवळा व्हिटॅमिन सी (Vitamin C) चा चांगला स्रोत आहे आणि यकृतासाठी उपयुक्त आहे.

टीप: हा सल्ला केवळ सामान्य माहितीसाठी आहे. कावीळ झाल्यास त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्या आणि त्यांच्या मार्गदर्शनानुसार उपचार करा.

अधिक माहितीसाठी आपण खालील संकेतस्थळांना भेट देऊ शकता:

• Mayo Clinic - Jaundice
• NHS - Jaundice